آنچه می‌خورید می‌تواند بر غده تیروئید و همچنین توانایی بدن شما در استفاده از هورمون تیروئید تأثیر بگذارد، این اثر می‌تواند خوب یا بد باشد. بسیاری از غذاها تأثیر فوق‌العاده‌ای در عملکرد سالم تیروئید ارائه می‌دهند، اما از طرف دیگر، غذاهایی هستند که به اختلال عملکرد تیروئید و علائم کم‌کاری تیروئید کمک می‌کنند. اگر دائماً احساس خستگی می‌کنید، وزن اضافه دارید یا متوجه شده‌اید که موهایتان کدر و شکننده شده است، وقت آن است که به رژیم غذایی خود نگاهی دقیق‌تر بیندازید و از غذاها و روش‌های آشپزی که می‌تواند تیروئید شما را در معرض خطر قرار دهد، دوری کنید.
سبزیجات دریایی بخورید.
تیروئید شما به سادگی نمی‌تواند بدون ید کار کند. اگر کمبود ید دارید، تیروئید شما فاقد یک بلوک ساختمانی اساسی برای تولید مقادیر کافی هورمون‌های تیروئید خواهد بود. در ایالات متحده، نمک خوراکی معمولی با ید، غنی می‌شود تا این ماده‌معدنی را تامین کند، اما زنانی که نمک دریایی غیر یددار یا رژیم غذایی کم نمک استفاده می‌کنند، ممکن است به اندازه کافی ید دریافت نکنند.
برای افزایش مصرف ید، شروع به خوردن غذاهای بیشتری کنید که به طورطبیعی غنی از ید هستند. موادغذایی همچون:
- سبزیجات دریایی
- غذاهای دریایی (صدف، میگو، ماهی، ساردین)
- تخم‌مرغ
- مارچوبه
- لوبیا لیما
- قارچ، اسفناج
- دانه کنجد
- کدو حلوایی
- شاتوت
- سیر
- و …
زنانی که علائم کم کاری تیروئید را تجربه می‌کنند، ممکن است برای سرعت بخشیدن و بهبود سطح ید مورد نیاز بدن، علاوه‌بر اصلاح عادات غذایی نیاز به مکمل ید نیز داشته باشند.
مصرف گلوتن را متوقف کنید.
اگر می‌دانید یا مشکوک هستید که ممکن است به هاشیموتو که یک بیماری خودایمنی است و به عملکرد تیروئید آسیب می‌زند، مبتلا باشید، از موادغذایی بدون گلوتن استفاده کنید. مطالعات متعدد تحقیقاتی، از وجود رابطه گلوتن با تیروئید هاشیموتو خبر می‌دهند. وقتی گلوتن استفاده می‌شود، محرکی برای حمله خود ایمنی این سندرم به تیروئید است. که تحقیقات نشان داده است بیشتر زنان حتی نمی‌دانند که به گلوتن حساسیت دارند، اما وقتی غذاهای حاوی گلوتن را از رژیم غذایی خود حذف می‌کنند، ناگهان احساس بهتری پیدا می‌کنند و متوجه مشکلات کمتری در تیروئید خود می‌شوند.
کلم‌ها ضد تیروئید نیستید.
کلم بروکلی، گل کلم، کلم، کلم بروکسل و سایر سبزیجات چلیپایی حاوی گواتروژن هستند که ترکیباتی هستند که تولید هورمون‌های غده تیروئید را دشوارتر می‌کنند. مصرف این سبزیجات به صورت خام می‌تواند به تیروئید آسیب برساند، به خصوص برای زنانی که در حال حاضر با کمبود تیروئید دست و پنجه نرم می‌کنند. با توجه به اینکه این سبزیجات سرشار از ویتامین‌ها، مواد معدنی، آنتی اکسیدان‌ها و انواع مواد مغذی مورد نیاز بدن ما هستند، هیچ پزشکی نمی‌تواند ادعا کند که این سبزیجات ناسالم هستند!
اما صحبت در مورد آماده‌سازی این خوراکی‌ها برای کم‌کردن خطر دریافت بیش از حد گواتروژن در بدن است. برای اینکه سبزی‌های چلیپایی حالتی مناسب برای تیروئید داشته باشید، تنها کاری که باید انجام دهید این است که قبل از خوردن آنها را بخارپز یا تفت دهید که به طور موثر خاصیت گواتروژنی آنها را کاهش می‌دهد.
کلم‌پیچ ممکن است پادشاه سبزیجات با برگ‌سبز باشد، اما زمانی که کلم به صورت خام مصرف شود، می‌تواند به دلیل تداخل یک ترکیب گواتروژن خاص در کلم پیچ به نام تیوسیانات، از جذب سطوح کافی ید توسط تیروئید جلوگیری کند. البته این بدان معنا نیست که کلم‌پیچ لزوماً در لیست غذاهایی است که در صورت داشتن مشکلات تیروئیدی باید از مصرف آن اجتناب کنید. اما به این معناست که ابتدا باید آن را بپزید. بخارپزکردن یا تفت‌دادن سبزی برگ‌دار، تیوسیانات را تجزیه می‌کند و مانع از بین‌بردن موادمغذی بدن شما می‌شود. اگر کلم‌پیچ خام را دوست دارید، فقط یک یا دو وعده در هفته آن را استفاده کنید.
قندطبیعی استفاده کنید.
قند بیش از حد در رژیم غذایی، خطر التهاب را افزایش می‌دهد، التهاب علت اصلی بیماری‌های مزمن در بدن انسان است که به‌ویژه برای تیروئید ضرر دارد. طبق گفته انجمن تیروئید آمریکا، التهاب شانس ابتلا به تیروئیدیت (تیروئید ملتهب)، تیروتوکسیکوز (سطح بالای هورمون تیروئید در خون) و کم‌کاری تیروئید را افزایش می‌دهد. برای مبارزه با التهاب، غذاهایی که با شکر ترکیب شده‌اند را از رژیم غذایی خود حذف کنید. از میوه‌ها به جای دسرهای شیرین و شیرین‌کننده‌های مصنوعی استفاده کنید.
یادآوری می‌شود برخی موادغذایی حاوی قند پنهان هستند، همچون سس سالاد که از استفاده این موادغذایی نیز بهتر است، پرهیز شود.
از گوشت سفید به‌جای قرمز استفاده کنید.
گوشت‌های فرآوری‌شده یا هر چیزی که روی برچسب آن «محصول گوشتی» نوشته شده است، مانند هات‌داگ، ژامبون و … اغلب حاوی نیترات‌ها و افزودنی‌های مصنوعی هستند که می‌توانند تیروئید را تشدید کرده و باعث اختلال در عملکرد شوند.
استفاده از ظروف پلاستیکی را متوقف کنید.
تیروئید شما بخشی از سیستم غدد درون‌ریز بدن است که با گرم‌کردن غذا در ظروف پلاستیکی، منبع شناخته‌شده موادشیمیایی مختل‌کننده غدد درون‌ریز، را وارد بدن خود می‌کنید. از پلاستیک‌های بدون BPA (BPA یک ماده شیمیایی رایج مختل‌کننده غدد درون‌ریز است) استفاده کنید تا از تیروئید خود در برابر این اختلالات محافظت کنید.
بهتر است غذاها را در کاسه‌ها و بشقاب‌های سرامیکی ایمن برای مایکروویو گرم کنید و غذاها را در ظروف شیشه‌ای نگهداری کنید.
دکتر حسین چگینی فلوشیپ فوق تخصصی رادیولوژی مداخله ای از دانشگاه تهران و متخصص رادیولوژی
موسس مرکز سونوگرافی و تصویربرداری تیراد
دارای گواهینامه نورورادیولوژی اروپا ESNR
عضو کمیته اینترونشن انجمن رادیولوژی ایران
