استرس کلمهای است که در جامعهی امروزی بسیار رایج به نظر میرسد؛ استرس مزمن نه تنها میتواند سلامت و رفاه کلی شما را تخریب کند، بلکه میتواند تیروئیدتان را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
استرس و کم کاری تیروئید
تیروئید در کنار غدد فوق کلیوی کار میکند؛ غدد فوق کلیوی که در قسمت بالای کلیه قرار دارند میتوانند مقدار کمی از استرس را به خوبی کنترل کنند و هنگامیکه با استرس مواجه میشوید، با ترشح کورتیزول عملکردهای مختلف بدن را تقویت میکند.
شایعترین اختلالات تیروئید، اختلالات خود ایمنی هستند که در آن بدن به بافت خود “در این مورد به غده تیروئید” حمله میکند؛ بیماری گریوز یا تیروئیدیت هاشیموتو از این نوع اختلالات هستند.
بیماری گریوز باعث پرکاری تیروئید میشود، در حالی که هاشیموتو باعث کم کاری آن میشود. استرس به تنهایی باعث اختلال تیروئید نمیشود اما میتواند وضعیت را بدتر کند.
تاثیر استرس بر تیروئید با کند کردن متابولیسم بدن اتفاق میافتد که نشان میدهد استرس و افزایش وزن با هم مرتبط هستند؛ هنگامیکه عملکرد تیروئید در هنگام استرس کند میشود، سطح هورمون تری یدوتیرونین (T3) و تیروکسین (T4) کاهش مییابد. همچنین، تبدیل هورمون T4 به T3 ممکن است رخ ندهد و منجر به سطح بالاتر T3 معکوس شود.
مقاومت به انسولین و مشکلات متعادل کننده قند خون اغلب در کنار کم کاری تیروئید رخ میدهد، افزایش سطح گلوکوکورتیکوئیدها باعث کاهش سطح TSH در خون میشود. برای عملکرد مناسب تیروئید باید تعادل ظریف بین هورمونهای استرس و کورتیزول وجود داشته باشد اگر این تعادل ظریف تغییر کند، علائم تیروئید شما ممکن است افزایش یابد.
تستهای آزمایشگاهی همیشه نمیتوانند تصویر درستی از احساس شما را به تصویر بکشند و داروها همیشه نمیتوانند با تغییراتی که استرس ایجاد میکند هماهنگی داشته باشند؛ استرس مزمن میتواند سالها قبل از اینکه آزمایشهای آزمایشگاهی مشکلی را نشان دهد، در بدن شما مشکلاتی ایجاد کند.
در تمام این مدت، ممکن است علائم کم کاری تیروئید، مانند خستگی یا افزایش وزن را تجربه کنید، این استرس طولانی مدت ممکن است به عنوان افسردگی یا اضطراب ظاهر شود، در حالی که هر دو در واقع علائم کم کاری تیروئید هستند.
نکاتی برای کاهش استرس
شما میتوانید با ایجاد برخی تغییرات ساده در زندگی روزانه خود به سطح کلی استرس و سلامت تیروئید خود کمک کنید.
تغذیه مناسب
یک رژیم غذایی سالم و متعادل برای هر کسی متفاوت به نظر میرسد، به طور کلی برنامه ریزی کنید که هر روز سه وعده غذایی متعادل و پر از میوه، سبزیجات و پروتئین بخورید؛ صبح خود را با یک صبحانه خوب شروع کنید، صبحانهای کم قند اما سرشار از پروتئین و فیبر.
کاهش الکل، کافئین و قند در رژیم غذایی به سطح کلی انرژی شما کمک میکند.
همچنین به نحوه غذا خوردن خود فکر کنید و زمانی را برای نشستن و لذت بردن از یک وعده غذایی اختصاص دهید که به بدن شما کمک کند تا غذا را بهتر هضم کند؛ اگرچه ممکن است انجام این کار در سبک زندگی پرمشغله دشوار به نظر برسد اما بدن و تیروئید به خاطر آن از شما تشکر خواهند کرد.
ویتامین ها را فراموش نکنید.
ممکن است بخواهید ویتامینها و مواد معدنی حمایت کننده تیروئید را به برنامه روزانه خود اضافه کنید. توجه داشته باشید کمبود ید میتواند یکی از دلایل کم کاری تیروئید باشد. علاوهبر ید، سایر ویتامینها و مواد معدنی ضروری را نیز در نظر بگیرید، مانند:
- سلنیوم
- فلز روی
- اهن
- فلز مس
- ویتامین های A، B، C و E
قبل از شروع این مکملها با پزشک خود صحبت کنید.
خواب مناسب و کافی
خواب با کیفیت و کافی در شب میتواند برای کسانیکه کم کاری تیروئید دارند سخت باشد؛ همچنین استرس داشتن، یک خواب خوب شبانه را سخت میکند. اما هدف گذاری برای یک استراحت شبانه و خوب میتواند تاثیر زیادی بر سلامت تیروئید شما داشته باشد.
سعی کنید ساعت خواب مناسب داشته باشید و از فناوری ” مانند تلفن همراه و لبتاپ” در ساعات قبل از خواب اجتناب کنید. کاهش سرعت انجام کارها قبل از خواب به غدد فوق کلیوی اجازه میدهد تا استرس را کاهش داده و استراحت کنند.
آرام باشید.
وقت گذاشتن برای تأمل یا مدیتیشن میتواند به آرامش بدن کمک کند. درواقع، آرامش منجر به کاهش استرس میشود و تأثیر کمتری بر تیروئید شما میگذارد.
راههای زیادی برای آرامش وجود دارد. برای برخی افراد، ساختن صنایع دستی به آرامش بدن کمک میکند. برخی دیگر، تمرینات تنفس عمیق، یوگا یا صرفا بیرون بودن کافی است.
تنفس عمیق برای کاهش استرس و اضطراب بسیار مهم است، لازم است که به بدن خود گوش دهید و مراقب تأثیر اضطراب بر زندگی روزمره خود باشید.
ممکن است نتوانید تمام استرس را از زندگی خود دور کنید، اما حمایت از بدن خود با غذاهای سالم، افزودن ویتامینها و مواد معدنی، خواب مناسب و امتحان برخی از تکنیکهای آرامش بخش میتواند به شما کمک کند تا سلامت کلی و تیروئید خود را متعادل کنید.

دکتر حجت ابراهیمی نیک
فلوشیپ فوق تخصصی رادیولوژی مداخله ای ، متخصص رادیولوژی
عضو هیئت مدیره مرکز سونوگرافی تیراد
طی دوره های آموزشی در کشورهای چین، کره جنوبی، آلمان و ایتالیا در زمینه درمان بیماریهای تیروئید با کمک روشهای کمتر تهاجمی
اولین پزشک ایرانی که موفق به درمان توه های تیروئیدی به روش آر اف در ایران شدند
۴ دیدگاه. Leave new
سلام.چندین سال هست که مشکلات تیرویید دارم. با اینکه قرص تیرویید مدام مرتب و طبق دستور میخورم. ولی هر دفعه یا کم کار یا پرکار میشه نمیدونم چرا. الان هم TSH ام شده ۱۲ خواستم بدونم چه راهی دارم. سمت چپ گلوم هم درد داره همراه با خستگی زیاد
سلام، وقت بخیر
کم کاری و پرکاری تیروئید به دلیل تغییر دوز داروی مصرفی شما صورت میگیرد. منتهی اگر میفرمایید همیشه به طور مداوم و منظم دارو را مصرف کرده اید اما مشکلات نوسانی دارید، توصیه می شود به پزشک معالج دیگری مراجعه کنید.
سلام من یه ماهه معده درود خفگیه گلو دارم البته دندونم درد میکرد خیلی وقت بود قرص میخوردم سه تا قرصو باهم میخوردم همه میگن قرص ژلوفن اونجوری کرده من الان یه ماهه خوب نشدم دکترم رفتم میگن اسید معدته ولی خوب نمیشم ترو خدا بگین چیکار کنم خیلی استرس دارم
سلام، علائمی که شما توصیف کردید، ممکن است ناشی از مشکلات گوارشی مانند گلودرد، گرفتگی مری، سوء هاضمه یا زخم معده باشد. همچنین این مشکلات ممکن است با درد دندان همراه باشند، به خصوص اگر دندان شما تازه درمان شده است.
از آنجایی که دکتر رفتید و هنوز بهبودی حاصل نشده، بهتر است که برای بررسی بیشتر به یک متخصص گوارش مراجعه کنید. این متخصص با بررسی و معاینه و انجام آزمایشات مورد نیاز، میتواند علت دقیق را تشخیص داده و درمان مناسبی را تجویز کند.