همه چیز درباره کم کاری تیروئید در نوزادان ، از تشخیص تا درمان
کم کاری تیروئید در نوزادان
کم کاری تیروئید در نوزادان ممکن است به شکل مادرزادی بوده باشد، در اصل این کم کاری زمانی رخ می دهد که نوزاد در هنگام تولد قادر به تولید هورمون تیروئید نباشد ، آمار این نوزادان یک در ۳ الی ۴ هزار نفر است که البته اغلب مادام العمر و دائمی است، اینکه کم کاری تیروئید در نوزادان چه عواقبی دارد، چطور باید تشخیص داده شود، علائم آن چیست و چگونه مدیریت بیماری اتفاق بیافتد از جمله مواردی است که در این مقاله مرکز سونوگرافی تیراد آورده شده است، بنابراین اگر نوزادی با کم کاری تیروئید دارید حتما این مقاله را بخوانید.
اهمیت هورمون تیروئید در نوزادان
وجود هورمون تیروئید برای نوزادان به این دلیل که در رشد کودک تاثیر زیادی دارد و مهمتر از آن بر روی رشد مغزی کودک اثرگذار است بسیار لازم و ضروری است، کمبود این هورمون در نوزاد موجب کندذهنی و عدم رشد او می شود بنابراین همین جا نقش بسیار مهم والدین در مدیریت این بیماری برای نوزاد مشخص می شود ولی خبر خوب اینجاست که این مسئله به دلیل وجود راه حل های ساده و موثر در روال زندگی کودک اثر نمی گذارد و اگر والدین با مدیریت درست نوزاد را برای درمان حمایت کنند و درمان به درستی اتفاق بیافتد زندگی و رشد کودک روال عادی خواهد داشت.
چه عاملی یا عواملی باعث کم کاری تیروئید در نوزادان می شود
اصلا چرا این اتفاق می افتد؟ کم کاری تیروئید مادرزادی در زمانی به وجود می آید که
- غده تیروئید به خوبی رشد نکند
- در قسمت اشتباهی از گردن رشد کند و یا بسیار کوچک بوده باشد
- غده به خوبی رشد کرده ولی نمی تواند به میزان کافی هورمون تولید کند
- هورمون محرکه تیروئید که از سمت هیپوفیز ترشح می شود (tsh) وجود نداشته باشد.
در مواردی کم کاری تیروئید در زمان بارداری ایجاد می شود مخصوصا در بین نوزادانی که مادران آنها تحت درمان پرکاری تیروئید بوده اند و داروی ضد تیروئید دریافت می کردند البته این نوع کم کاری اغلب موقت بوده و رفع می شود.
تشخیص کم کاری تیروئید مادرزادی در نوزادان
به دلیل اهمیت بالایی که این موضوع در زندگی نوزادان دارد تشخیص زودهنگام آن بسیار مهم و حیاتی است و به همین دلیل آزمایش خون نوزادان در همان زمان تولد در یک پروسه غربالگری انجام می شود، به این آزمایش خون که از طریق خونی که با کمک یک تیغ کوچک در کف پای نوزاد جمع آوری می شود غربالگری تیروئید گفته می شود و همه والدین موظف هستند تا این آزمایش را در اسرع وقت انجام دهند تا اگر نوزادی دچار کم کاری است سریغا تشخیص داده و درمان برای وی شروع شود.
قبل از دو هفتگی نوزاد این آزمایش انجام و اگر پاسخ آن نشان دهنده کم کاری تیروئید باشد (میزان هورمون tsh بالا باشد) متخصص غدد سریعا برای درمان اقدام می کند، در این شرایط یک اسکن تیروئید، آزمایش خون وریدی ، سونوگرافی تیروئید انجام و پزشک به دنبال این است که آیا تیروئید رشد کافی نداشته؟ اصلا وجود ندارد، قادر به تولید هورمون نیست یا اینکه در جای اشتباهی قرار گرفته است؟
درمان کم کاری تیروئید در نوزادان
درمان کم کاری تیروئید مصرف میزان کافی هورمون برای نوزاد است، پس از تشخیص پزشک برای دوز مصرفی دارو مادر می تواند آن میزان لووتیروکسین را با چند قطره آب یا شیر مادر مخلوط و سپس با سرنگ یا قطره چکان به نوزاد بخوراند.
مصرف هورمون تیروئید به شکل روزانه برای نوزاد شرایط رشد عادی را فراهم می کند، در حقیقت با این کار شما هورمونی را که غده تیروئید نمی تواند تولید کند جایگزین می کنید و دیگر مشکلی وجود ندارد ولی مسئله بسیار مهم کنترل دوز مصرفی توسط مانیتورینگ مداوم است، با آزمایش خون به طور مداوم و در دوره زمانی که پزشک تشخیص داده است باید نظارت کافی بر درمان و روند کم کاری نوزاد داشته باشید تا در صورت لزوم دوز مصرفی بیشتر و یا کمتر شود، عوارض ناشی از دوز بالا علائم پرکاری تیروئید را در برخواهد داشت و بسیار مهم است که این اتفاق رخ ندهد.
علائمی که ممکن است نوزاد در کمبود هورمون داشته باشد
- پوست خشک
- گریه های خشن و زیاد
- یبوست
- صورت پف کرده
- هیپوترمی یا سرمازدگی
- فتق ناف (هرنیا آمبلیکال)
- برادیکاری یا کاهش در تپش قلب (کند تپشی)
- عدم رشد
ممکن است کم کاری تیروئید در نوزادان به همراه زردی اتفاق بیافتد
همچنین جهش های ژنی در همه انواع کم کاری تیروئید ممکن است رخ دهد و این شرایط منجر به یکسری عوارض از قبیل مشکلات تنفسی ، ناهنجاری های کلیوی و همچنید دفرمی سر نوزاد شود.
کم کاری تیروئید گذرا در نوزادان
علائه بر کم کاری تیروئید دائم که در بالا گفته شد احتمال ایجاد کم کاری تیروئید گذرا در نوزادان نیز هست که این گروه را می توان به چند دسته تقسیم کرد
گروه اول در کم کاری تیروئید گذرا
- سطح t4 در نوزاد پائین است، ۵۰ درصد این نوزادان قبل از ۳۰ هفتگی متولد می شوند
- سطح tsh در این نوزادان نرمال یا پائین است
- طی ۴ تا ۸ هفته به طور خوکار رفع شده و نیازی به درمان نیست
گروه دوم:
سطح پائین T4 و سطح بالای TSH که تقربیا ۲۰ درصد آمار را تشکیل می دهند معمولا یک یا دو هفته بعد از تولد ایجاد می شود و توصیه می شود که برای کودکان بر اساس جدول وزن تولد در دوره خاص مجدد غربالگری تکرار شود
این کم کاری ممکن است دو تا سه ماه ادامه داشته باشد و توصیه می شود که درمان انجام شود.
سندروم T3/T4 پائین :
- مرتبط با بیماری های غیر تیروئیدی
- درمانی لازم نیست
موسسه فوق تخصصی درمان تیروئید تیراد در تهران
موسسه درمانهای فوق تخصصی در ایران است که خدمات سونوگرافی تیروئید و پاراتیروئید، درمان های کمتر تهاجمی در تیروئید از جمله آر اف و ماکروویو را تحت نظارت پزشک فوق تخصص انجام می دهد، گرچه والدین این گروه از نوزادان بایست تحت نظارت همکاران غدد نسبت به درمان کم کاری تیروئیدشان اقدام کنند ولی در صورت نیاز به اقدامات سونوگرافی و تصویربرداری در این نوزادان می توانید با مرکز تیراد در تماس باشید.
مطالب پیشنهادی :
درباره کم کاری تیروئید بیشتر بدانید
پرکاری تیروئید ، علائم ، تشخیص، درمان
دکتر حسین چگینی فلوشیپ فوق تخصصی رادیولوژی مداخله ای از دانشگاه تهران و متخصص رادیولوژی
موسس مرکز سونوگرافی و تصویربرداری تیراد
دارای گواهینامه نورورادیولوژی اروپا ESNR
عضو کمیته اینترونشن انجمن رادیولوژی ایران
