اگر بخشی از غده تیروئید شما در عمل لوبکتومی برداشته شود، بخش باقی‌مانده معمولاً می‌تواند بیشتر عملکردهای غده تیروئید را ادامه دهد.
سریع پیدا کنید
تیروئید غده‌ای پروانه‌ای‌شکل در جلوی گردن، دقیقاً زیر حنجره است. این غده هورمون‌هایی حیاتی تولید می‌کند که در سراسر بدن شما مورد استفاده قرار می‌گیرند و نقش مهمی در تنظیم متابولیسم دارند.
تیروئید از دو بخش یا لوب تشکیل شده است. زمانی که عملکرد تیروئید دچار اختلال می‌شود یا سلول‌های سرطانی در آن رشد می‌کنند، ممکن است نیاز باشد یکی از این لوب‌ها در عملی به نام لوبکتومی تیروئید برداشته شود.
کاربردهای لوبکتومی تیروئید
در برخی موارد، کل غده تیروئید برای درمان مشکلات آن یا جلوگیری از گسترش سرطان برداشته می‌شود. اما در بسیاری از مواقع، برداشتن بخشی از تیروئید مزایای بیشتری دارد، از جمله:
- حفظ بخشی از عملکرد طبیعی تیروئید
- کاهش نیاز به مصرف دائمی داروهای جایگزین هورمون تیروئید
- کاهش خطر آسیب به غدد پاراتیروئید و ابتلا به هیپوپاراتیروئیدیسم
- کاهش خطر آسیب به عصب‌های حنجره و اختلالات صوتی
لوبکتومی تیروئید روشی بسیار ایمن و مؤثر است. طبق مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۴، حدود ۹۶٪ از بیماران مبتلا به سرطان تیروئید که تحت این عمل قرار گرفته‌اند، حداقل ۵ سال زنده مانده‌اند.
عوارض احتمالی لوبکتومی تیروئید
در هفته‌های اول پس از عمل ممکن است موارد زیر را تجربه کنید:
- درد در ناحیه گردن
- گلودرد
- خش‌دار یا ضعیف شدن صدا
- ناراحتی هنگام صحبت کردن (لارنژیت)
در موارد نادر، عوارض شدیدتری ممکن است رخ دهد، از جمله:
- خونریزی مداوم
- علائم عفونت مثل تورم، ترشح یا تب
- بی‌حسی یا گزگز در گردن
- اختلال در بلع
- تغییرات شدید در ضربان قلب یا هوشیاری (توفان تیروئیدی)
چه انتظاری پس از عمل داشته باشیم؟
در حین عمل، بیهوشی عمومی خواهید داشت و پس از بیداری، ممکن است احساس گلودرد و ضعف صدا داشته باشید.
- برخی بیماران همان روز مرخص می‌شوند و برخی دیگر تا روز بعد در بیمارستان می‌مانند.
- در چند روز اول، رژیم غذایی نرم یا مایع توصیه می‌شود.
- احتمالاً به مدت ۱ تا ۲ هفته نیاز به استراحت از فعالیت‌های روزمره خواهید داشت.
- تا سه هفته نباید چیزی سنگین‌تر از ۴.۵ کیلوگرم بلند کنید.
- مراقب زخم جراحی باشید و طبق توصیه پزشک از خیس شدن آن در حمام جلوگیری کنید.
مراقبت از زخم و رژیم غذایی
- از دوش گرفتن مستقیم روی زخم یا فرو رفتن گردن در آب خودداری کنید.
- غذاهای نرم مانند پوره سیب‌زمینی، سوپ، تخم‌مرغ، ماست، پودینگ یا اسموتی گزینه‌های مناسبی هستند.
- از مصرف غذاهای اسیدی (مثل آب پرتقال یا گوجه‌فرنگی) و تند پرهیز کنید.
- در صورت بروز یبوست، با مشورت پزشک از مکمل‌های فیبر استفاده کنید.
تغییرات زندگی پس از لوبکتومی تیروئید
- اگر کل غده برداشته شود، باید تا آخر عمر داروی جایگزین هورمون تیروئید مصرف کنید.
- در صورت باقی ماندن یک لوب، ممکن است عملکرد تیروئید کافی باشد، اما آزمایش‌های دوره‌ای ضروری است.
- ممکن است تا چند ماه با افزایش وزن مواجه شوید تا هورمون‌ها به حالت تعادل بازگردند.
- سطح هورمون‌ها و کلسیم خون باید به طور منظم بررسی شود.
چه زمانی باید با پزشک مشورت کنید؟
در صورت مشاهده علائم زیر فوراً با پزشک تماس بگیرید:
- خستگی شدید
- یبوست
- ریزش مو
- تغییرات خلق‌وخو یا اضطراب
- بی‌حسی اطراف دهان یا انگشتان
جمع‌بندی
لوبکتومی تیروئید راهکاری ایمن و مؤثر برای درمان برخی از مشکلات تیروئید یا سرطان‌های خفیف این غده است، بدون آنکه کل غده برداشته شود. اگر دچار علائم اختلالات تیروئید هستید، با پزشک مشورت کنید تا درباره مناسب بودن این روش برای وضعیت شما تصمیم‌گیری شود.
دکتر حسین چگینی فلوشیپ فوق تخصصی رادیولوژی مداخله ای از دانشگاه تهران و متخصص رادیولوژی
موسس موسسه سونوگرافی و تصویربرداری تیراد
دارای گواهینامه نورورادیولوژی اروپا ESNR
عضو کمیته اینترونشن انجمن رادیولوژی ایران
