با داروها، مکمل‌ها و غذاهایی که ممکن است جذب داروی تیروئید را تحت تأثیر قرار دهند، آشنا شوید.
سریع پیدا کنید
تیروئید غده‌ای پروانه‌ای شکل در پایه گردن است. این غده بخشی از سیستم غدد درون‌ریز بدن بوده و هورمون‌هایی تولید می‌کند که مصرف انرژی بدن و دیگر عملکردهای حیاتی را تنظیم می‌کنند.
کم‌کاری تیروئید شرایطی است که در آن غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تیروئید تولید نمی‌کند. بدن ما برای فرآیندهای ضروری مانند رشد، متابولیسم، تولید انرژی، کنترل ضربان قلب و عملکرد گوارش به هورمون‌های تیروئید نیاز دارد.
در صورت کمبود هورمون تیروئید، ممکن است با علائم یا شرایط ناخوشایند و شایعی روبه‌رو شوید، از جمله:
- یبوست
- افزایش وزن
- ورم صورت
- گرفتگی صدا
- ضعف عضلانی
- افزایش سطح کلسترول خون
- دردناک، حساس یا سفت شدن عضلات
- مفاصل دردناک، سفت یا متورم
- دوره‌های قاعدگی سنگین‌تر از حد معمول یا نامنظم
- نازک شدن مو
- کاهش سرعت ضربان قلب
- افسردگی
- مشکلات حافظه
- کاهش میل و عملکرد جنسی
اکثر افرادی که کم‌کاری تیروئید دارند، روزانه داروی جایگزین هورمون تیروئید مصرف می‌کنند. نوع و دوز مناسب داروی تیروئید می‌تواند به بهبود این علائم، سلامت کلی و کیفیت زندگی شما کمک کند.
بیشتر بخوانید: چرا نباید داروهای تیروئید خود را قطع کنید؟
داروهای هورمون تیروئید چگونه عمل می‌کنند؟
داروهای جایگزین هورمون تیروئید نسخه‌های مصنوعی (ساخت آزمایشگاه) از هورمون‌هایی هستند که به‌طور طبیعی توسط غده تیروئید تولید می‌شوند. این داروها با تأمین یا جایگزینی میزان هورمون تیروئیدی که غده تیروئید دیگر قادر به تولید آن نیست، عمل می‌کنند.
تیروئید دو نوع هورمون تولید و ترشح می‌کند: T4 (تیروکسین) و T3 (تری‌یدوتیرونین). غده تیروئید عمدتاً T4 تولید می‌کند که هنگام آزاد شدن غیرفعال است. پس از ورود به جریان خون، سلول‌های خاصی در بدن T4 را به T3، که شکل فعال هورمون است، تبدیل می‌کنند. برای اینکه سلول‌های بدن بتوانند از هورمون تیروئید استفاده کنند، این هورمون باید به شکل T3 باشد.
داروهای هورمون تیروئید عملکردی شبیه به هورمون‌های طبیعی تیروئید دارند. سه نوع داروی تیروئید وجود دارد که پزشک شما ممکن است برای بهینه‌سازی عملکرد تیروئید تجویز کند:
- T4 مصنوعی: این داروها فقط حاوی T4 هستند. لووتیروکسین در این گروه قرار دارد و رایج‌ترین داروی تجویز شده برای مدیریت کم‌کاری تیروئید است. بدن شما لووتیروکسین را جذب کرده و آن را در سلول‌های خاص به T3 تبدیل می‌کند، مشابه فرآیند طبیعی در بدن.
- T3 مصنوعی: این داروها فقط حاوی T3 هستند و می‌توانند به‌تنهایی یا در ترکیب با داروی T4 استفاده شوند. بدن به‌سرعت T3 را جذب می‌کند و سلول‌ها می‌توانند بلافاصله از آن استفاده کنند چون فعال است. این دارو می‌تواند علائم کم‌کاری تیروئید را به‌سرعت تسکین دهد. با این حال، ذخیره T4 در بدن را افزایش نمی‌دهد، بنابراین اثر آن ممکن است کوتاه‌مدت باشد.
- ترکیب طبیعی T4 و T3: داروهای تیروئید خشک‌شده طبیعی (NDT) از غده تیروئید حیوانات، معمولاً خوک‌ها، ساخته می‌شوند. این داروها T4 و T3 را در مقادیری مشابه با تیروئید انسان دارند. با این حال، مشکل اینجاست که احتمالاً مقدار هورمون تیروئید در هر قرص یکسان نیست.
اگر علائم تیروئید شما با مصرف داروهای تجویز شده بهبود نیافته یا بدتر شده است، باید بررسی کنید که آیا چیزی در روتین روزانه شما مانع جذب دارو میشود. در ادامه، به شش عامل که ممکن است در جذب داروی تیروئید اختلال ایجاد کند، می‌پردازیم.
-
مصرف دارو همراه با غذا
بیشتر داروهای تیروئید باید با معده خالی مصرف شوند تا جذب آن‌ها در بدن بهتر شود. توصیه میشود داروی تیروئید را ۳۰ تا ۶۰ دقیقه قبل از اولین وعده غذایی روزانه مصرف کنید. همچنین می‌توانید آن را قبل از خواب مصرف کنید، به شرطی که آخرین وعده غذایی شما حداقل دو ساعت قبل بوده باشد.
برخی غذاها و مواد مغذی، مانند کلسیم و آهن و همچنین داروهای خاص می‌توانند جذب لووتیروکسین را مختل کنند. برای حفظ تعادل هورمون تیروئید، باید بهترین شرایط را برای جذب یکنواخت دارو در بدن فراهم کنید.
-
برنامه نامنظم مصرف دارو
بدن شما برای عملکرد صحیح به سطح یکنواختی از هورمون‌های تیروئید نیاز دارد. به همین دلیل، باید داروی تیروئید خود را هر روز در یک زمان مشخص مصرف کنید.
تغییر مکرر زمان مصرف دارو یا فراموش کردن دوزها می‌تواند نحوه جذب دارو را تغییر دهد و باعث نوسانات در سطح هورمون تیروئید شود. این نوسانات ممکن است منجر به بازگشت علائم کم‌کاری تیروئید شوند. بنابراین، حفظ یک برنامه منظم برای مصرف داروی تیروئید بسیار مهم است.
بهتر است مصرف دارو را به بخشی از روتین روزانه خود تبدیل کنید، مثلاً قبل از شستن صورت یا شانه کردن موهایتان دارو را مصرف کنید. اگر زمان برنامه‌ریزی‌شده خود را فراموش کردید، به محض اینکه به یاد آوردید دارو را مصرف کنید و سپس به برنامه معمول خود بازگردید. اگر به زمان دوز بعدی نزدیک هستید، دوز فراموش‌شده را مصرف نکنید مگر اینکه پزشک شما خلاف آن را توصیه کند. بهتر است برای جبران دوزهای فراموش‌شده، در یک روز چند دوز مصرف نکنید.
-
تغییر داروها
با وجود اینکه داروهای تیروئید با برندهای مختلف حاوی یک ماده فعال مشترک هستند، اما هر برند کمی متفاوت است. حتی تفاوت‌های جزئی در ساختار قرص می‌تواند بر نحوه جذب و استفاده بدن از دارو تأثیر بگذارد.
این تفاوت‌ها می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- پوشش قرص
- روان‌کننده‌ها
- پرکننده‌ها یا رقیق‌کننده‌ها
- مواد نگهدارنده
- رنگ‌دهنده‌ها
- شیرین‌کننده‌ها
- طعم‌دهنده‌ها
پرکننده‌های رایج برای قرص‌ها و کپسول‌ها شامل نشاسته ذرت یا قندهایی مانند گلوکز و ساکارز هستند. در داروهای مایع، گلیسیرین و آب مواد فعال را حل یا معلق می‌کنند. این مواد غیرفعال به حفظ کیفیت یکنواخت و قابل‌تکرار دارو کمک می‌کنند.
گاهی ممکن است به دلیل عدم دسترسی به برند موردنظر، نیاز به تغییر برند داروی شما باشد. در این صورت، لازم است پزشک خود را مطلع کنید. ممکن است نیاز باشد سطح تیروئید شما هر چهار تا شش هفته مجدداً بررسی شود و دوز دارو تنظیم شود تا سطح هورمون‌ها پایدار شود.
-
مصرف هم‌زمان با داروها یا مکمل‌های دیگر
پیش از شروع هورمون‌های جایگزین تیروئید، با داروساز یا پزشک خود صحبت کنید تا مطمئن شوید داروها یا مکمل‌های دیگری که مصرف می‌کنید با داروی تیروئید شما تداخل ندارند.
بسیاری از مکمل‌ها می‌توانند مانع جذب کامل داروی تیروئید شوند، از جمله:
- مکمل‌های کلسیم
- مکمل‌های آهن
- مکمل‌هایی که حاوی آلومینیوم هیدروکسید هستند.
- کروم
- ویتامین C
بیشتر بخوانید: معرفی انواع مکمل های مورد استفاده برای بیماران تیروئیدی و تاثیر آن بر سلامت
از منابع پنهان کلسیم و آلومینیوم هیدروکسید آگاه باشید. علاوه بر مکمل‌های کلسیم، بسیاری از آنتی‌اسیدهای بدون نسخه (OTC) اغلب حاوی یکی یا هر دوی این عناصر هستند. داروهای بدون نسخه و تجویزی دیگری که می‌توانند در جذب داروی تیروئید اختلال ایجاد کنند شامل موارد زیر هستند:
- مهارکننده‌های پمپ پروتون (PPIs) مانند امپرازول یا پنتوپرازول
- اورلیستات
- سوولامر
- کلستیرامین
- سوکرالفات
به‌طور کلی، بهتر است مکمل‌ها یا داروهای دیگر را ۲ تا ۴ ساعت بعد از مصرف داروی تیروئید مصرف کنید. با این حال، ممکن است بر اساس نوع دارو یا مکمل، توصیه‌های خاص‌تری وجود داشته باشد. از داروساز یا پزشک خود بپرسید که چه مدت بعد از مصرف داروی تیروئید باید صبر کنید تا مکمل‌ها و داروهای دیگر را مصرف کنید.
-
مصرف دارو همراه با مایعاتی به‌جز آب
باور کنید یا نه، مصرف داروی تیروئید با مایعاتی به‌جز آب می‌تواند جذب آن را کاهش دهد. مایعاتی که می‌توانند بر جذب داروی تیروئید تأثیر منفی بگذارند شامل موارد زیر هستند:
- شیر گاو
- مایعات بر پایه سویا
- قهوه (حتی قهوه بدون کافئین)
- آبمیوه‌هایی مانند گریپ‌فروت، پرتقال و سیب
- آبمیوه‌های غنی‌شده با کلسیم
- چای نعناع
- آب قلیایی
شیرهای گیاهی مانند شیر برنج، جو، نارگیل یا بادام، غلظت کلسیم و پروتئین متفاوتی نسبت به شیر گاو دارند. هنوز مشخص نیست که این شیرهای گیاهی بر جذب داروی تیروئید تأثیر می‌گذارند یا نه. با این حال، بهتر است از مصرف داروی تیروئید همراه با شیرهای گیاهی خودداری کنید.
-
مصرف رژیم غذایی سرشار از فیبر
فیبر بخش مهمی از یک رژیم غذایی سالم برای تیروئید است و فواید زیادی دارد، از جمله:
- حفظ سلامت میکروبیوم روده
- کنترل وزن
- کاهش یبوست (یکی از علائم شایع کم‌کاری تیروئید)
- کاهش خطر بیماریهای قلبی و دیابت
اما مصرف بیش‌ازحد فیبر در رژیم غذایی می‌تواند در جذب داروی تیروئید اختلال ایجاد کند. برای جذب بهتر دارو، مواد غذایی پر از فیبر مانند نان سبوس‌دار یا گرانولا را حداقل یک ساعت قبل یا بعد از مصرف داروی تیروئید بخورید.
یادداشتی از تیراد
پیدا کردن بهترین درمان برای تیروئید شما اهمیت زیادی دارد و ممکن است مدتی طول بکشد. هر فرد مبتلا به بیماری تیروئید ویژگی‌ها و حساسیت‌های خاص خود را دارد و بدن همه افراد به یک دارو یا دوز مشخص به یک شکل واکنش نشان نمی‌دهد.
ما در تیراد تلاش می‌کنیم شما بهترین حال ممکن را داشته باشید!
دکتر حجت ابراهیمی نیک
فلوشیپ فوق تخصصی رادیولوژی مداخله ای، متخصص رادیولوژی
عضو هیئت مدیره موسسه سونوگرافی تیراد
طی دوره های آموزشی در کشورهای چین، کره جنوبی، آلمان و ایتالیا در زمینه درمان بیماریهای تیروئید با کمک روشهای کمتر تهاجمی
اولین پزشک ایرانی که موفق به درمان توه های تیروئیدی به روش آر اف در ایران شدند.
۱۱ دیدگاه. دیدگاه تازه ای بنویسید
سوالTsh 6//2
T4 1/3
T3 2/3
Tpo70
کلسترول ۲۴۳ بقیه موارد طبیعی
سلام، وقت بخیر
کم‌کاری تیروئید خفیف دارید که ممکن است نیاز به درمان با لووتیروکسین داشته باشد، به‌خصوص اگر علائمی مانند خستگی، افزایش وزن، خشکی پوست، یا ریزش مو دارید. البته اگر علائم ندارید، ممکن است پزشک فقط پیگیری آزمایش هر ۳ تا ۶ ماه را توصیه کند.
بالا بودن TPO نشان‌دهنده تیروئیدیت هاشیموتو است، که می‌تواند به مرور زمان باعث کم‌کاری بیشتر تیروئید شود. کلسترول بالا نیاز به تغییر رژیم غذایی و بررسی بیشتر دارد.
با پزشک خود مشورت کنید تا در صورت نیاز، درمان با لووتیروکسین شروع شود.
باسلام و درود
من تیرویید کم کار دارم و روزانه ۱/۵ قرص لووتیروکسین ۱۰۰ مصرف میکنم میخواستم بدونم آیا میتونم ساعات مصرف رو تغییر بدم ؟ در ماه مبارک رمضان
به چه صورت میتونم قرص رو مصرف کنم ممنون میشم راهنماییم کنید
سلام، وقت بخیر
روش پیشنهادی مصرف در ماه رمضان:
🔹 اگر سحری می‌خورید:
✅ ۱. مصرف قرص ۳۰ تا ۶۰ دقیقه قبل از سحری
بیدار شوید، قرص را با یک لیوان آب بخورید، سپس بعد از نیم تا یک ساعت، سحری میل کنید.
🔹 اگر سحری نمی‌خورید یا سخت است که بیدار شوید:
✅ ۲. مصرف قرص ۲ تا ۳ ساعت بعد از افطار (قبل از خواب)
ابتدا افطار سبک داشته باشید.
۲ تا ۳ ساعت بعد، وقتی معده خالی شد، قرص را مصرف کنید.
بعد از مصرف قرص، تا ۳۰ تا ۶۰ دقیقه چیزی نخورید.
هفته ۹بارداری هستم tsh 12 آیا روی مغز و هوش جنین تاثیر داره ، فوق تخصص گفت روزی ی قرص بخور،به نظرتون مشکلی برای جنین پیش نمیاد؟
سلام، وقت بخیر
روال درمانی را منظم انجام دهید، از قطع دارو، تغییر دوز یا فراموش کردن مصرف به شدت پرهیز کنید، درمان به خوبی صورت گرفته و تیروئید مناسب شود.
سلام آقای دکتر وقتتون بخیر.
من یک سال پیش موقع غذا خوردن یه تیکه استخوان مرغ گیر کرد گلوم حالت زخمی ایجاد کرد مراجعه به دکتر کردم دارو آنتی بیوتیک تجویز کردن که زخمم خوب بشه الان یعنی بعد یک سال آزمایش دادم ،تیروئید کم کار دارم سوال بنده این است که آیا غده تیروئید من آسیب دیده که منجر به تیروئید کم کار شدم
سلام، وقت بخیر
این دو موضوع کاملا بهم بی ارتباط هستند.
بسیار پزشک خوب حاذق در مورد جواب به سوالات بسیار ریزبینانه وهنرمندان پاسخ دادید همین امر باعث شد من هم به عنوان یک بیمار مبتلا به گریوز همینجا سوال کنم از شما.سپاسگذارم از انرژی که میذاریم پاسخ میدید ..براتون آرامشی فراتر از تصور آرزو میکنم پزشک عزیز
با سلام
عملکرد تیرویید نرمال است.
براساس سونوگرافی به پزشک متخصص نمونه برداری ارجاع داده شدیم، آیا جای نگرانی وجود دارد؟
ممنون میشم نظرتون رو بفرمایید
یک ندول ایزواکو به ابعاد۲۰*۱۴ میلی متر در زون فوقانی لوب چپ‌تیرویید وجود دارد که حدود مشخص دارد و در بررسی کالرداپلر دارای واسکولاریته بوده و کلسیفیکاسیون coars درآن مشاهده میشود،TIRADS4a
ندول های کوچکتر و بزرکتر دیگری با اهمیت سونوگرافیک کمتر در سایر قسمت های تیرویید مشاهده میگردد،یافته ها به نفع گواتر مولتی ندولار هستند.
سلام، وقت بخیر
📌 تفسیر سونوگرافی تیروئید شما و ارجاع برای نمونه‌برداری (FNA):
✅ نکات مثبت:
🔹 عملکرد تیروئید نرمال است → یعنی این ندول تأثیری بر تولید هورمون تیروئید ندارد.
🔹 حدود ندول مشخص است → ندول‌هایی که دارای حدود نامشخص هستند، بیشتر مشکوک به بدخیمی می‌شوند.
🔹 گواتر مولتی‌ندولار تشخیص داده شده است → این حالت اغلب خوش‌خیم است و بیشتر نیاز به پیگیری دارد تا مداخله جراحی.
⚠️ چرا پزشک نمونه‌برداری (FNA) را تجویز کرده؟
🔸 ندول اصلی در لوب چپ (۲۰×۱۴ میلی‌متر) دارای این ویژگی‌هاست:
ایزواکو (Isoechoic) → معمولاً کمتر نگران‌کننده است، اما نیاز به بررسی دارد.
دارای کلسیفیکاسیون خشن (coarse calcification) → برخی انواع کلسیفیکاسیون، ریسک بدخیمی را کمی افزایش می‌دهند، بنابراین نمونه‌برداری تجویز شده است.
دارای جریان خون (واسکولاریته) در داپلر → می‌تواند نشانه فعالیت بیشتر ندول باشد.
طبقه‌بندی TIRADS 4a → این یعنی احتمال بدخیمی ۵ تا ۱۰٪ است و نمونه‌برداری برای تشخیص قطعی ضروری است.
🔺 احتمال بدخیمی کم (۵-۱۰٪) است، اما نمونه‌برداری برای اطمینان ضروری است.
🔺 اکثر ندول‌های TIRADS 4a خوش‌خیم هستند، اما بررسی دقیق همیشه بهتر است.
🔺 نگران نباشید، اما حتماً پیگیری کنید و نتیجه بیوپسی را با پزشک در میان بگذارید.