غذاهای ممنوع در پرکاری تیروئید: 13 رژیم غذایی تیروئید پرکار

هیچ “رژیم غذایی” خاصی برای افراد مبتلا به پرکاری تیروئید وجود ندارد، اما رعایت برخی اصول رژیم غذایی می تواند از اثربخشی داروهای تیروئید و برنامه درمانی شما را بهتر کند. باتوجه به اینکه آیا لب مرز پرکاری تیروئید هستید یا اطمینان دارید که تیروئید شما پرکار است، توصیه پزشک شما ممکن است این باشد که تغییری در رژیم غذایی خود ایجاد کنید تا پیشرفت پرکاری تیروئید را کاهش دهید. یادگیری متعادل کردن مصرف ید، همراه با سایر موادی که بر عملکرد تیروئید تأثیر می‌گذارند (مانند سویا، سلنیوم و سبزیجات چلیپایی)، می‌تواند به کنترل وضعیت شما و جلوگیری از تداخلات دارویی مضر کمک کند.

فواید

درمان با ید رادیواکتیو اغلب روشی است که برای درمان پرکاری تیروئید توصیه می شود. ممکن است به افراد توصیه شود که قبل از این درمان از یک رژیم غذایی کم ید استفاده کنند. پس از درمان تیروئید پرکار، اکثر افراد در نهایت با وضعیت معکوس مواجه می‌شوند، یعنی دچار تیروئید کم کار یا کم کاری تیروئید می شوند.

برای جبران کمبود هورمون تیروئید، داروی مصنوعی هورمون تیروئید، به نام لووتیروکسین (نام تجاری شامل Synthroid) مصرف می‌شود. آزمایش خون منظم نشان می‌دهد که آیا وضعیت شما در حالت خوبی است یا اینکه دوز داروی شما نیاز به تنظیم مجدد دارد.

با نظارت منظم و تغییرات کوچک در صورت نیاز، معمولاً می توان تعادل مناسب داروهای تیروئید را برای بدن خود پیدا کرد. حفظ یک الگوی غذایی ثابت که برخی غذاها و مواد تشکیل دهنده را به حداقل می رساند منجر به عملکرد قابل پیش بینی تر تیروئید می شود.

در نظر گرفتن تیروئید خود هنگام تصمیم گیری در مورد اینکه چه چیزی بخورید و چگونه طبخ کنید، به شما این امکان را می دهد از بالا و پایین شدن هورمون تیروئید بسیار یا خیلی کم (از جمله نوسانات وزن، احساس گرما یا سردی، اختلالات خواب، و عوارض جدی تر برای قلب و استخوان) جلوگیری کنید.

رژیم غذایی مناسب برای پرکاری تیروئید

برای پرکاری تیروئید نیازی به پیروی از برنامه غذایی خاصی نیست. اما باید به خاطر داشته باشید که بعد از این برچسب‌های مواد غذایی را مشاهده و بررسی کنید تا بتوانید جایگزین‌های مناسب غذایی را داشته باشید که برای شما مفید است.

با پزشک خود در مورد اینکه آیا باید رژیم کم ید داشته باشید یا به جای آن در خطر کمبود ید هستید صحبت کنید.

تا چه مدت باید رژیم پرکاری را رعایت کنم؟

به جای اینکه این توصیه ها را به عنوان یک رژیم غذایی کوتاه مدت در نظر بگیرید، آنها را به عنوان دستورالعمل های کلی در نظر بگیرید که قرار است تا آخر عمر دنبال کنید. مانند هر برنامه غذایی سالم، انحراف از مسیر گهگاهی به احتمال زیاد آسیب قابل توجهی ندارد. احتمالاً متوجه خواهید شد که وقتی سطح تیروئید شما در محدوده طبیعی باشد، احساس بهتری دارید.

غذاهای مناسب تیروئید پرکار

غذاهای کم ید

• غذاهای خانگی
• نمک غیر یددار یا نمک دریا
• مرغ/ گوشت گاو/ گوشت خوک
• سفیده تخم مرغ
• لوبیا خشک یا کنسرو شده بدون نمک اضافه
• ریشه سبزیجات
• هر میوه ای (تازه، خشک، منجمد)
• آجیل بدون نمک و کره آجیل
• بیشتر سبزیجات

غذاهای دارای ید بالا

• غذاهای رستورانی
• نمک ید دار
• غذاهای دریایی، صدف، کلپ، جلبک دریایی، دولس
• زرده تخم مرغ

نمک: اگر پزشک رژیم غذایی کم ید را برای شما توصیه کرده، از نمک یددار اجتناب کنید و نمک دریا یا نمک غیر یددار مصرف کنید.

غذاهای دریایی و جلبک دریایی: این مواد به طور طبیعی سرشار از ید هستند. اگر یک رژیم غذایی کم ید توسط پزشک شما توصیه شده است از این موارد اجتناب کنید.

تخم مرغ: زرده تخم مرغ نسبت به سفیده تخم مرغ ید بیشتری دارد؛ اگر به شما توصیه شده فقط سفیده تخم مرغ استفاده کنید، این به شما کمک می‌کند تا کل ید مصرفی خود را کاهش دهید.

سویا: سویا جذب هورمون تیروئید از دارو را کاهش می دهد و در صورت مصرف داروهای تیروئید یا کم کاری تیروئید نباید به مقدار زیاد مصرف شود.

غذاهای آلرژی زا: آلرژی غذایی می تواند علائم پرکاری تیروئید را بدتر کند. پزشک ممکن است بخواهد شما را از نظر آلرژن‌های رایج مانند لبنیات، گلوتن (از گندم)، ذرت، افزودنی‌های غذایی، و نگهدارنده‌ها آزمایش کند تا مطمئن شود که آلرژی‌ها به بیماری شما کمک نمی‌کنند.

آجیل برزیلی: آجیل برزیلی سرشار از سلنیوم است. اگرچه سلنیوم از عملکرد تیروئید پشتیبانی می‌کند، اما مصرف بیش از حد آن می‌تواند برای افرادی که از داروهای تیروئید استفاده می‌کنند مشکلاتی ایجاد کند. اگر پرکاری تیروئید دارید، بهتر است از دریافت بیش از ۲۰۰ میکروگرم سلنیوم در روز خودداری کنید. این مقدار به راحتی در کمتر از ۰.۵ اونس آجیل برزیلی یافت می شود.

سبزیجات ریشه ای: یک تصور غلط رایج وجود دارد که سبزیجات ریشه‌ای می‌توانند باعث مشکلات تیروئید شوند. با این حال، کارشناسان موافقند که در صورت پرکاری تیروئید، دلیلی برای اجتناب از سبزیجات ریشه دار وجود ندارد.

سبزیجات چلیپایی: کلم پیچ، گل کلم، بوک چوی، کلم بروکلی و کلم بروکسل سبزیجات چلیپایی از خانواده Brassicaceae هستند. هنگامی که به صورت خام و در حجم زیاد مصرف شود، ترکیبات گواتروژن موجود در این سبزیجات ممکن است در عملکرد تیروئید اختلال ایجاد کند. پختن سبزیجات چلیپایی و مصرف متعادل آنها به جلوگیری از مشکلات احتمالی پرکاری تیروئید کمک می کند.

زمان توصیه شده مصرف داروی تیروئید

تنها زمانی که باید نگران آن باشید، زمان مصرف دارو است. داروی تیروئید را همیشه باید با معده خالی با آب مصرف کرد. سعی کنید آن را هر روز در زمان مشخصی مصرف کنید و حداقل ۳۰ دقیقه قبل از مصرف هر غذا یا نوشیدنی دیگری صبر کنید. بهتر است در صبح و ناشتا میل نمایید.

برای جلوگیری از تداخلات احتمالی، چهار ساعت پس از مصرف دارو صبر کنید و بعد از آن از آنتی اسیدها، مکمل‌های کلسیم، مکمل‌های آهن یا مولتی ویتامین‌های حاوی کلسیم یا آهن استفاده کنید.

سطح تیروئید خیلی بالا یا خیلی پایین می‌تواند بر سطح انرژی شما تأثیر بگذارد. حتما به زمان بندی وعده های غذایی توجه داشته باشید تا بهترین عملکرد و انرژی را در طول روز داشته باشید.

برای برخی از افراد، خوردن کمتر به جلوگیری از افت انرژی کمک می کند. برای دیگران، وعده های غذایی کوچک و مکرر بهتر عمل می کند. داشتن دفتر یادداشت وعده های غذایی می تواند به شما در شناسایی برنامه غذایی مناسب کمک کند.

نکات آشپزی

مزیت استفاده از غذاهای خانگی به غذاهای رستورانی این است که می‌دانید چه چیزی در غذای شما وجود دارد. غذاهای فرآوری شده احتمالاً حاوی مقادیر بالایی از مواد سویا و نمک (معمولاً غیر یددار) هستند.

توجه کنید!

اگر سایر اختلالات خودایمنی که ممکن است با پرکاری تیروئید همراه باشد، مانند دیابت نوع ۱ یا آرتریت روماتوئید دارید، ممکن است لازم باشد اقدامات احتیاطی بیشتری در رژیم غذایی انجام دهید.

برخی غذاها اثربخشی داروهای تیروئید را مختل می کنند، از جمله:

• کنجاله پنبه دانه
• فیبر رژیمی
• آب گریپ فروت
• سویا
• گردو

ادامه خوردن این غذاها اشکالی ندارد، اما باید سعی کنید مقداری از مصرف خود را حفظ کنید تا بتوان داروی شما را با دوز مناسب تنظیم کرد.

افراد مبتلا به کم خونی خطرناک (کمبود ویتامین B12) بیشتر مستعد پرکاری تیروئید هستند. اگر مشکلات تیروئیدی دارید، بسیار مهم است که با آزمایش های مداوم چک کنید و کمبود مواد مغذی را که ممکن است به وضعیت شما کمک کند، شناسایی کنید.

قبل از شروع هر گونه مکمل (از جمله مولتی ویتامین ها و مکمل های گیاهی)، به خصوص اگر مشکلات تیروئیدی مرزی دارید یا داروهای تیروئید مصرف می‌کنید، از پزشک خود سوال کنید.

با مرکز سونوگرافی تیراد در تماس باشید.

در حالی که باید مراقب باشید که چگونه غذاها و مکمل‌های مختلف می‌توانند تیروئید شما را تحت تاثیر قرار دهند، غذا نباید باعث استرس شود. تا زمانی که عادات شما نسبتاً سازگار باشد و با مراجعه‌های منظم با پزشک خود همراه باشید، داروی شما می‌تواند تنظیم شود تا سطح تیروئید شما را به محدوده سالم برساند.

طبیعی است که نوسانات را در نظر داشته باشید، به خصوص زمانی که برای اولین بار شروع به تشخیص یک تشخیص جدید می کنید. با استفاده از نظر پزشک خود، می توان با پرکاری تیروئید به تعادل سالم رسید.

دکتر حسین چگینی

دکتر حسین چگینی فلوشیپ فوق تخصصی رادیولوژی مداخله ای از دانشگاه تهران و متخصص رادیولوژی
موسس مرکز سونوگرافی و تصویربرداری تیراد
دارای گواهینامه نورورادیولوژی اروپا ESNR
عضو کمیته اینترونشن انجمن رادیولوژی ایران