آیا عدم تعادل هورمونی دارید؟ علائم و نشانه ها و درمان آن

هورمون‌های شما برابر با سلامتی شما

احساس نفخ یا تورم، عصبانیت یا حس بد حالی دارید؟ تغییرات در هورمون های شما ممکن است دلیل این موضوع باشند. هورمون‌ها پیام‌رسان‌های شیمیایی هستند که بر روی نحوه عملکرد سلول‌ها و اعضای بدن تأثیر می‌گذارند. طبیعی است که سطح آن‌ها در زمان‌های مختلفی از زندگی شما مانند قبل و در طول دوره‌ی پریود یا بارداری یا در دوران یائسگی تغییر کند. اما برخی داروها و بیماری‌ها می‌توانند باعث افزایش یا کاهش سطح هورمون‌های شما شوند.

اشتها و افزایش وزن اثر احتمالی تغییرات هورمون ها

ممکن است در طول تغییرات هورمونی مانند دوران یائسگی وزن اضافه کنید. اما تغییرات هورمونی به طور مستقیم بر وزن شما تأثیر نمی‌گذارند. این اتفاق ممکن است به دلیل عوامل دیگری، مانند پیری یا سبک زندگی اتفاق بیفتد. به عنوان مثال، وقتی احساس ناراحتی یا عصبانیت می‌کنید، مانند زمانی که سطح استروژن کاهش می‌یابد، احتمالا بیشتر غذا می‌خورید. همچنین ممکن است بر سطح لپتین، یک هورمون گرسنگی، در بدن تأثیر بگذارد.

کاهش وزن ناگهانی

غده تیروئید در کنترل سرعت تبدیل غذا به سوخت برای بدن، همچنین ضربان قلب و دمای بدن نقش دارد. وقتی که این غده تعداد زیادی هورمون تولید می‌کند یا هورمون‌های کافی را تولید نمی‌کند، وزن احتمالا کاهش می‌یابد. اگر شما حدود ۵ کیلو یا بیشتر وزن کم کرده‌اید ولی ورزش بیشتری نکرده یا شیوه‌ی مصرف غذای خود را تغییر نداده‌اید، به پزشک خود اطلاع دهید.

سیکل قاعدگی نامنظم

بیشتر زنان سیکل قاعدگی خود را هر ۲۱ تا ۳۵ روز یکبار دارند. اگر سیکل قاعدگی شما هر ماه در همان زمان رخ نمی‌دهد و یا چند ماه عقب می‌افتد، ممکن است به این معنا باشد که هورمون‌های خاصی مانند استروژن و پروژسترون در شما بیشتر یا کمتر است. اگر در ۴۰ سالگی یا اوایل ۵۰ سالگی باشید، دلیل این موضوع می‌تواند دوره پیش از یائسگی باشد. اما سیکل‌های قاعدگی نامنظم همچنین ممکن است نشانه بیماری‌هایی مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)  باشد. با پزشک خود مشورت کنید.

مشکلات خواب

اگر به اندازه کافی خواب ندارید یا اگر خوابی که دارید مفید نیست، هورمون‌های شما ممکن است در این موضوع نقش داشته باشند. پروژسترون، یک هورمونی که توسط تخمدان‌های شما ترشح می‌شود، به شما کمک می‌کند تا به خواب برید. به عنوان مثال، هنگامی که سطح این هورمون در دوره‌ی قاعدگی شما کاهش می‌یابد، ممکن است در خوابیدن مشکل داشته باشید. سطح پایین استروژن می‌تواند خستگی و تعریق شبانه را به وجود آورد، هر دوی این عوارض می‌توانند باعث ایجاد اختلال در استراحت لازم شوند.

هورمون و آکنه مزمن

ظاهر شدن آکنه در طول دوره‌ی قاعدگی یا قبل از آن امری طبیعی است. اما آکنه‌ای که بهبود نمی‌یابد، ممکن است نشانه‌ای از مشکلات هورمونی باشد. افزایش هورمون‌های آندروژن (“هورمون‌های مردانه” که هم مردان و هم زنان دارند) می‌تواند باعث فعالیت بیش از حد غده‌های چربی شود. آندروژن‌ها همچنین بر سلول‌های پوستی در اطراف فولیکول‌های موی شما تأثیر می‌گذارند. هر دو این موارد می‌توانند منجر به انسداد منافذ پوستی شوند و باعث ایجاد آکنه گردند.

پوست خشک

تغییرات در هورمون‌ها می‌توانند باعث خشکی پوست شوند. این مشکل ممکن است در دوران یائسگی اتفاق بیفتد، زمانی که پوست به طور طبیعی شروع به نازک شدن می‌کند و نمی‌تواند همانند گذشته به اندازه کافی رطوبت را نگه دارد. همچنین مشکل در تیروئید نیز ممکن است دلیل دیگر آن باشد. پزشک متخصص پوست می‌تواند به شما در بهبود ظاهر پوستتان کمک کند، اما اگر علائم دیگری دارید، بهتر است به پزشک اصلی خود مراجعه کنید.

اختلال حافظه

متخصصان مطمئن نیستند که دقیقا چگونه هورمون ها بر مغز تاثیر می‌گذارند. آنچه که آنها می‌دانند این است که تغییرات در استروژن و پروژسترون می‌تواند موجب ایجاد اختلال در حافظه شود و باعث شود که به یاد آوردن چیزها برای شما سخت‌تر شود. برخی از متخصصان فکر می‌کنند که استروژن ممکن است بر روی مواد شیمیایی مغز به نام نوروترانسمیترها تاثیر بگذارد. مشکلات توجه و حافظه به ویژه در دوران پیش یائسگی و یائسگی بسیار رایج هستند. اما همچنین ممکن است علامتی از بیماری‌های دیگر مرتبط با هورمون مانند بیماری تیروئید باشند. بنابراین، اگر به صورت واضح مشکلی در افکار و حافظه دارید، به پزشک خود اطلاع دهید.

ارتباط هورمون و مشکلات شکم

روده‌های شما با سلول‌های کوچکی پوشیده شده‌اند که به استروژن و پروژسترون واکنش نشان می‌دهند. وقتی این هورمون‌ها بالاتر یا پایین‌تر از حد معمول باشند، ممکن است تغییراتی در گوارش غذا متوجه شوید. به همین دلیل، قبل و در طول دوره‌ی قاعدگی‌تان، ممکن است اسهال، درد شکم، احساس نفخ و تهوع به‌وجود بیاید یا تشدید پیدا کند. اگر علاوه بر این مشکلات، با مشکلاتی مانند آکنه و خستگی نیز مواجه هستید، ممکن است سطح هورمون‌های شما نامناسب باشد.

خستگی مداوم

آیا همیشه خسته هستید؟ خستگی یکی از شایع‌ترین علائم عدم تعادل هورمونی است. افزایش پروژسترون ممکن است باعث خواب آلودگی شود. و اگر تیروئید شما (غده‌ای به شکل پروانه در گردن) کمتر از حد مورد نیاز هورمون تیروئید تولید کند، می‌تواند انرژی را کاهش دهد. یک آزمایش خون ساده به نام پنل تیروئید می‌تواند بگوید که آیا سطح هورمون‌های شما کمتر از حد مورد نیاز است یا خیر. اگر کمتر از حد مورد نیاز باشند، می‌توانید برای آن درمان دریافت کنید.

تعرق شبانه

اگر شما از خواب بیدار می‌شوید در حالی که لباس شما از عرق خیس است، ممکن است کمبود استروژن عامل آن باشد. بسیاری از زنان در اوایل دوران یائسگی با تعرق شبانه مواجه می‌شوند. مشکلات هورمونی دیگر هم می‌تواند عامل این موضوع باشد.

 تغییرات مزاج و افسردگی

پژوهشگران فکر می‌کنند که کاهش هورمون‌ها یا تغییرات سریع در سطح آن‌ها می‌تواند باعث تغییر مزاج و افسردگی شود. استروژن بر روی ترکیبات مهم مغزی مانند سروتونین، دوپامین و نوراپینفرین تأثیر می‌گذارد. اما سایر هورمون‌ها که همانند نوروترانسمیترها در مسیرهای مشابه حرکت می‌کنند، نیز نقشی در احساسات شما دارند.

ریزش مو و نازک شدن مو

هنگامی که هورمون‌هایی مانند استروژن کاهش می‌یابند، دیگر هورمون‌های موجود در بدن شما مانند تستوسترون، شروع به تأثیرگذاری بیشتر می‌کنند. نتیجه این امر می‌تواند ریزش مو یا نازک شدن مو باشد. شما ممکن است این موضوع را در طول بارداری، دوران یائسگی یا پس از شروع مصرف قرص‌های ضد بارداری متوجه شوید.

سردرد

بسیاری از عوامل می‌توانند سردرد را به وجود آورند. اما برای برخی از زنان، کاهش استروژن می‌تواند آنها را به وجود آورد. به همین دلیل معمول است که سردردها درست قبل یا در طول دوره‌ی پریود، زمانی که سطح استروژن کاهش می‌یابد، شدت می‌یابند. سردردهای منظم یا آن‌هایی که اغلب در همان زمان هر ماه ظاهر می‌شوند، می‌توانند نشانه‌ای باشند که سطح این هورمون در بدن شما دچار تغییرات شده است.

خشکی واژن و هورمون

گاهی اوقات عادی است که چنین اتفاقی بیافتد. اما اگر به طور مکرر متوجه شوید که واژن شما خشک یا تحریک‌شده است، ممکن است سطوح پایین استروژن دلیل آن باشد. این هورمون به بافت واژن کمک می‌کند تا مرطوب باقی بماند. اگر سطح استروژن شما به دلیل عدم تعادل کاهش یابد، می تواند مایعات واژن را کاهش دهد و باعث تنگی شود.

کاهش هیجان جنسی

بیشتر مردم هورمون تستوسترون را به عنوان یک هورمون مردانه می‌پندارند، اما بدن زنان نیز این هورمون را تولید می‌کند. اگر سطح تستوسترون شما کمتر از حد معمول باشد، ممکن است نسبت به حالت عادی، کمتر علاقه‌مند به روابط جنسی باشید.

تغییرات در سینه بخاطر هورمون ها

کاهش هورمون استروژن می‌تواند باعث کم‌تر شدن چگالی بافت سینه شود. و افزایش این هورمون می‌تواند باعث ضخیم‌تر شدن این بافت شود، حتی باعث ایجاد توده‌های جدید یا کیست شود. اگر تغییراتی در سینه خود مشاهده می‌کنید، حتی اگر سایر علائمی که شما را نگران می‌کند ندارید، با پزشک خود مشورت کنید.

تشنگی

هر دو هورمون استروژن و پروژسترون می‌توانند مقدار آب در بدن شما را تحت تأثیر قرار دهند. وقتی سطح آن‌ها تغییر می‌کند (مانند زمانی که قبل یا در ابتدای دوره‌ی قاعدگی اتفاق می‌افتد) احتمالا بیشتر از مواقع عادی احساس تشنگی می‌کنید. تشنگی همچنین می‌تواند نشانه‌ای از این باشد که بدن شما به اندازه کافی هورمون ضد دیورتیک (ADH) تولید نمی‌کند که کمک می‌کند تا مقدار کافی از آب را در بدن حفظ کنید. این می‌تواند باعث ایجاد بیماری دیابت نوع دو شود.