فیبروم ساب موکوزال رحمی چیست؟

فیبروم ساب موکوزال رحمی چیست توده های رحمی از شایع ترین توده های خوش خیم در زنان و در سنین باروری آنها بوده و توانایی تشکیل در قسمت های مختلف رحم را دارند. بسته به محل این توده و سایز آن علائم متفاوتی ایجاد می شود. اما در بیشتر زنان فیبروم رحمی علائمی ندارد. اگر که شما با علائمی مثل خونریزی های شدید و نامنظم، درد مزمن در ناحیه ی لگن، کم خونی، ناتوانی در کنترل ادرار، سختی در تخلیه مدفوع، دل درد، کمر درد و … مواجه شدید احتمال دارد که به فیبروم رحمی مبتلا بوده و باید برای اطمینان از این موضوع به پزشک مراجعه کنید. یکی از انواع فیبروم رحمی فیبروم ساب موکوزال است که می تواند کاملا در زیر لایه ی موکوزی رحم قرار گرفته و تنها ایجاد برآمدگی کرده و یا با ساقه ای از دیواره ی رحم آویزان شده و فیبروم پدانکوله ی ساب موکوزال را ایجاد کرده باشد.

فیبروم ساب موکوزال رحمی چیست؟

فیبروم های رحمی بر اساس محل قرار گیری خود در رحم به چهار دسته ی فیبروم ساب موکوزال، ساب سروزال، اینترامورال و پدانکوله تقسیم می شوند. فیبروم اینترامورال در داخل لایه ی ماهیچه ای رحم جای می گیرد در حالی که فیبروم های ساب موکوزال و ساب سروزال به ترتیب در زیر لایه ی موکوزی و در زیر لایه ی سروزی (به سمت خارج رحم یا حفره ی لگن) قرار می گیرند. فیبروم های پدانکوله هم همان فیبروم های ساب موکوزال و ساب سروزالی می باشند که با ساقه ای از دیواره ی خارجی و یا داخلی رحم آویزان شده اند.

در بین این انواع فیبروم ها، نوع ساب موکوزال آن به علت نزدیک بودن به دیواره ی داخلی رحم خونریزی بیشتری ایجاد می کند در حدی که حتی سایز کوچک آن ایجاد علائم می کند.

همچنین با وجود این که فیبروم های رحمی معمولا اختلالی در باردار شدن ایجاد نمی کنند، فیبروم ساب موکوزال به نسبت سایر انواع فیبروم توانایی بیشتری در ایجاد نازایی دارد. چراکه بخاطر محل قرارگیری خاص خود قادر هستند با بلوک کردن لوله ی فالوپ مانع از رسیدن اسپرم به تخمک و در نتیجه نازایی شود.‌ به علاوه بعضی مواقع فیبروم های رحمی، خصوصا نوع ساب موکوزال، می توانند با فشار بر جنین باعث ایجاد عوارض در بارداری و یا حتی سقط جنین شوند.

آیا فیبروم رحمی ساب موکوزال خطرناک است؟

مانند سایر انواع فیبروم های رحمی، فیبروم رحمی ساب موکوزال به طور معمول خطرناک نبوده و تنها نوعی توده ی خوش خیم است که پزشک در صورت ایجاد عوارض، اختلال در باروری فرد یا تهدید جنین آن را از رحم خارج می کند. پروسه ی درمان فیبروم ساب موکوزال طولانی نبوده و ممکن است تنها به خاطر ایجاد خونریزی و درد علائمی مثل کم خونی و خستگی ایجاد شود.

آیا فیبروم رحمی ساب موکوزال باعث ناباروری می شود؟

با وجود این که فیبروم های رحمی معمولا اختلالی در باردار شدن ایجاد نمی کنند، فیبروم ساب موکوزال به نسبت سایر انواع فیبروم توانایی بیشتری در ایجاد نازایی دارد. چراکه بخاطر محل قرارگیری خاص خود قادر هستند با بلوک کردن لوله ی فالوپ مانع از رسیدن اسپرم به تخمک و در نتیجه نازایی شود.‌ به علاوه بعضی مواقع فیبروم های رحمی، خصوصا نوع ساب موکوزال، می توانند با فشار بر جنین باعث ایجاد عوارض در بارداری و یا حتی سقط جنین شوند.

همچنین انواع فیبروم ها بسته به سایز و محل خود روش های دیگری برای اختلال در باروری دارند. تغییر در شکل گردنه ی رحم یا خود آن که در حرکت اسپرم تداخل ایجاد می کند، تغییر ضخامت لایه های رحم و حتی تغییر در جریان خون آن که باعث ناتوانی سلول تخم برای لانه گزینی می شود از جمله این روش هاست.

فیبروم ساب موکوزال چگونه تشخیص داده می شود؟

فیبروم های ساب موکوزال با ایجاد انحرافات و برآمدگی در رحم شرایطی را ایجاد می کنند که پزشک بتواند با بررسی لگن بوسیله ی ابزار آلات دیجیتالی وجود این فیبروم ها را احساس کند. به طور مثال با استفاده از امواج فراصوت ترنس واژینال (Transvaginal ) که از واژن تصویر برداری می کند و یا امواج ترنس ابدامینال (Transabdominal ) که از شکم این کار را انجام می دهد می توان تا حدی از وجود فیبروم ها، سایز و تعداد آنها مطلع شد.

البته با توجه به شرایطی که هر بیمار و فیبروم های او دارد ممکن است پزشک روش های مکملی هم برای بررسی بهتر توصیه کند. به طور مثال در ام آر آی که با تزریق ماده ی حاجب انجام می شود می توان تنها ساختار رحم رنگ آمیزی شده را به طور دقیق تری مشاهده کرد، در هسیتروسونوگرافی محلول سالین به رحم بیمار تزریق می شود و با بزرگ‌تر شدن رحم او، تشخیص برآمدگی فیبروم ها راحت تر است، در هسیتروسالپنوگرافی با تزریق ماده رنگ‌زا به سمت لوله های فالوپ باز بودن یا بلوک شدن آنها توسط فیبروم ساب موکوزال تشخیص داده شده و یا با هیستروسکوپی، داخل واژن به طور مستقیم توسط دوربین کوچکی وارسی می شود.

درمان فیبروم ساب موکوزال

تا زمانی که به پزشک مراجعه نکرده اید می توانید با مصرف مسکن هایی مثل استامینوفن درد خود را کاهش داده و با مکمل های آهن ‌دار از کم خونی جلوگیری کنید. در مرحله ی بعدی و قبل از جراحی ممکن است پزشک برای کاهش اندازه ی فیبروم، خونریزی و رشد آن، دارو هایی برای شما تجویز کند. اما درمان اصلی فیبروم ها بوسیله ی جراحی، و خارج کردنشان از طریق روش هایی مثل انواع مختلف میومکتومی( شکمی، لاپاروسکوپیک، لاپاراتومیک، هیستروسکوپیک)، آمبولیزاسیون شریان رحم، فرسایش رحم(endometrial ablation)، میولیز و حتی خارج کردن کامل رحم یا هیسترکتومی است. پزشک با توجه به مواردی مثل محل فیبروم، سایز و یا تعداد آن درمان مناسب را انتخاب می کند.

روش هایی مثل میومکتومی هیستروسکوپیک، میومکتومی لاپاروسکوپیک و فرسایش رحم بیشتر برای فیبروم های کوچک با تعداد کمتر استفاده می شود. این در حالی است که در مورد فیبروم های بیشتر و با سایز بزرگتر معمولا میومکتومی شکمی انتخاب بهتری است.

همچنین روش های غیر از جراحی هم وجود دارد که بیشتر برای تخفیف علائم و یا کند کردن یا حتی توقف رشد فیبروم ها به کار برده می شود. این روش ها شامل هورمون تراپی، استفاده از دستگاه هایی مثل IUD ، و آمبولیزاسیون فیبروم رحم است.

در روشی مثل آمبولیزاسیون شریان رحم، پزشک با وارد کردن کاتتری به شریان رحم جریان خون فیبروم را قطع می کند تا فیبروم کوچک شده و کم کم از بین برود.

روش های مختلف میومکتومی برای برداشتن فیبروم به کار می رود. در این روش ها خود بافت رحم آسیب ندیده و بیمار بعد از عمل قادر به باردار شدن است. به طور مثال در میومکتومی هیستروسکوپیک که در واقع نوعی روش اندوسکوپی می باشد پرشک دوربین کوچکی را وارد رحم کرده و با ابزار آلات دیگری فیبروم ها را از دیواره ی رحم جدا می کند.

فرسایش رحم هم در مواردی به کار می رود که شما قصد بارداری نداشته و با جراحی کوچکی می توانید پوشش داخلی رحمتان را بردارید.

هیسترکتومی یا برداشتن رحم آخرین گزینه بوده و اگر که بیمار فیبروم های متعدد و بزرگی داشته و نمی خواهد بچه دار شود پیشنهاد می شود.

به نقل از پایگاه داده ی NCBI فیبروم های رحمی توانایی ایجاد خونریزی های غیر عادی در را رحم دارند و برداشتن آنها در درمان خونریزی شدید قاعدگی مرتبط با فیبروم ها، برای زنانی که می خواهند رحم و توانایی باروری خود را نگه دارند مناسب است. روش های اندوسکوپیک( هیستروسکوپیک و لاپاروسکوپیک) متد های ارجح برداشتن فیبروم در موارد لازم هستند. در صورت وجود فیبروم های ساب موکوزال، میومکتومی هیستروسکوپیک درمانی ساده، ایمن و موثر برای خونریزی شدید قاعدگی و کاهش نیاز به جراحی های سنگین تری مثل هیسترکتومی است. زمانی که میومکتومی شکمی مورد نیاز است، میومکتومی لاپاروسکوپیک در کیس های انتخابی به علت مزیت هایش نسبت به میومکتومی باز ترجیح داده می شود.

در مواردی آر اف نیز می تواند برای از بین بردن توده ها استفاده شود

برای مطالعه ی دقیق تر این روش های درمانی جراحی و غیر جراحی به لینک زیر مراجعه کنید.

چه ریسک هایی در درمان جراحی فیبروم ساب موکوزال وجود دارد؟

به نقل از مجله ی healthline تمامی این درمان های جراحی ایمن هستند اما می توانند ریسک هایی داشته باشند مثل:

• خونریزی
• عفونت
• نیاز به تکرار یک پروسه
• آسیب به اعضایی در شکم شما مثل مثانه و روده
• بافت اسکار در شکم که می تواند باند هایی را ایجاد کند که ارگان ها و بافت ها را به هم متصل می کند.
• مشکلات روده ای یا ادراری
• مشکلات باروری
• عوارض بارداری
• شانس اندک برای نیاز به هیسترکتومی در آینده

آیا فیبروم ساب موکوزال بعد از درمان دوباره برمی گردد؟

درصد زیادی از زنانی که با میومکتومی فیبروم هایشان را خارج می کنند بهبود یافته و یا حتی علائمشان کاهش می یابد. اما در بعضی افراد بعد از برداشتن فیبروم های قبلی، فیبروم های جدیدی شروع به رشد می کند. به نقل از مجله ی healthline تا ۳۳ درصد از زنانی که عمل میومکتومی را انجام داده اند نیاز به تکرار عمل طی ۵ سال خواهند داشت؛ چراکه فیبروم های جدید رشد خواهند کرد.

کاری که مرکز تیراد برای شما می کند

مرکز سونوگرافی تیراد یک مرکز فوق تخصصی در زمینه سونوگرافی است که علاوه بر خدمات سونوگرافی و تصویربرداری در زمینه درمان‌های فوق تخصصی کمتر تهاجمی آر اف و ماکروویو تخصص دارد، بیماران محترم در صورتی که نیاز به خدمات سونوگرافی و تصویربرداری داشته باشند می توانند با ما در تماس باشند، همچنین در مواردی توده های رحمی با کمک تکنولوژی آر اف که یک تکنولوژی بدون جراحی و بدون بیهوشی است قابل درمان است در این مرکز خدمات درمان توده های رحمی با کمک آر اف انجام می شود، بیماران محترم می توانند جهت مشاوره و بررسی با ما در تماس باشند.

منابع:

Can Fibroids Affect Your Fertility?

What to Expect from Fibroid Surgery

Surgical Treatment of Fibroids in Heavy Menstrual Bleeding

What Is a Submucosal Fibroid and How Can It Be Treated?

What is a submucosal uterine fibroid?