نقش تکنیک‌های جدید سونوگرافی در تعیین لنف نودهای سنترال متاستاتیک قبل از جراحی تیروئید با حساسیت بالای 97 درصد

ارزش تشخیصی تصویربرداری داپلر پیشرفته پیش‌از‌عمل همراه با مانورهای گردنی در شناسایی متاستاز غدد لنفاوی مرکزی گردن در کارسینوم پاپیلاری تیروئید

نویسندگان: دکتر حسین چگینی، دکتر حجت ابراهیمی‌نیک و دیگر همکاران
انتشار در: BMC Medical Imaging، سال ۲۰۲۵

چکیده

هدف:
بررسی ارزش تشخیصی تصویربرداری خاکستری (Greyscale) و داپلر پیش از جراحی و استفاده ترکیبی از تصویربرداری داپلر پیشرفته همراه با مانورهای گردنی در شناسایی متاستاز غدد لنفاوی مرکزی گردن در بیماران مبتلا به کارسینوم پاپیلاری تیروئید (PTC).

روش:
مطالعه مقطعی بر روی بیماران کاندید تیروئیدکتومی کلی یا جزئی همراه با برداشت غدد لنفاوی مرکزی که از فوریه ۲۰۲۲ تا سپتامبر ۲۰۲۳ به مرکز تصویربرداری TIRAD مراجعه کرده بودند. بررسی‌ها با دستگاه Aixplorer با فرکانس ۷.۵ تا ۱۶ مگاهرتز انجام شد.

نتایج:
پاتولوژی پس از عمل، متاستاز را در ۸۵ نفر (۴۲.۵٪) نشان داد. پروتکل استاندارد تصویربرداری بدون مانورهای گردنی تنها ۳۴ مورد (۱۷٪) را تشخیص داد، درحالی‌که استفاده از داپلر پیشرفته و مانورهای گردنی ۸۴ مورد (۴۲٪) را شناسایی کرد. حساسیت، ویژگی، ارزش پیش‌بینی مثبت و منفی در روش پیشرفته به ترتیب ۹۷.۶٪، ۹۹.۱٪، ۹۸.۸٪ و ۹۸.۳٪ بود.

نتیجه‌گیری:
تصویربرداری داپلر پیشرفته با افزایش وضوح ناحیه گردن و تشخیص تغییرات الگوی عروقی، ارزش تشخیصی بالاتری دارد و می‌تواند در کاهش برداشت‌های پیشگیرانه غیرضروری غدد لنفاوی مؤثر باشد.

مقدمه

کارسینوم پاپیلاری تیروئید (PTC) شایع‌ترین نوع سرطان تیروئید است و بیش از ۸۰٪ موارد را شامل می‌شود. هرچند بروز آن رو به افزایش است، اما نرخ مرگ‌ومیر تغییر چشمگیری نداشته و نرخ بقای ۵ ساله ۹۸.۳٪ گزارش شده است.

گرچه PTC معمولاً روندی آهسته و خوش‌خیم دارد، اما در ۷۰٪ بیماران درگیری غدد لنفاوی گردن در مراحل اولیه گزارش شده است. تشخیص صحیح این متاستازها نقش حیاتی در کاهش عود موضعی و بهبود برنامه جراحی دارد. با این حال، سونوگرافی متداول در شناسایی متاستازهای ناحیه مرکزی گردن محدودیت دارد و حساسیتی تا حدود ۳۰٪ دارد.

تصویربرداری داپلر پیشرفته (Angio PL.U.S) با قابلیت تشخیص الگوهای ظریف عروقی، می‌تواند نقاط ضعف سونوگرافی کلاسیک را جبران کند. مانورهای گردنی نیز با بهبود موقعیت آناتومیکی ساختارها، موجب افزایش دقت تشخیص می‌شوند. هدف این مطالعه بررسی دقت تشخیصی ترکیبی از این دو روش است.

روش‌ها

بیماران با تشخیص PTC که بین فوریه ۲۰۲۲ تا سپتامبر ۲۰۲۳ به مرکز تصویربرداری TIRAD ارجاع داده شده بودند و کاندید برداشت کامل یا جزئی تیروئید به همراه برداشت غدد لنفاوی مرکزی بودند، وارد مطالعه شدند.

معیارهای خروج شامل سابقه سرطان، جراحی گردن، رادیوتراپی گردن، بیماری‌های لنفاوی، کیفیت پایین تصویر، و گزارش پاتولوژی غیرتشخیصی بود. تصویربرداری با دستگاه Supersonic Imagine در دو حالت greyscale و داپلر رنگی، با و بدون داپلر پیشرفته، و در دو مرحله (بدون مانور و با مانورهای گردنی مثل چرخش گردن و بلع) انجام شد.

معیارهای تشخیص شامل ظاهر کیستیک نامنظم، کلسیفیکاسیون، ضخامت قشری، جریان عروقی غیرعادی و غیره بودند.

نتایج

جمعیت مطالعه:
۲۰۰ بیمار وارد مطالعه شدند که ۸۵ نفر (۴۲.۵٪) دارای متاستاز بودند. میانگین سنی کل بیماران ۴۰.۵ سال، با میانگین BMI برابر ۲۴.۲۹ کیلوگرم بر متر مربع بود.

یافته‌های پاتولوژیک:
میانگین اندازه تومورها ۱.۹۶ سانتی‌متر، عمدتاً در لوب راست تیروئید بودند. گروه دارای متاستاز اندازه تومور بیشتری داشتند.

ارزیابی سونوگرافی:
روش معمول تنها ۳۴ مورد (۱۷٪) متاستاز را تشخیص داد در حالی که روش داپلر پیشرفته با مانورها ۸۴ مورد (۴۲٪) را شناسایی کرد.
ویژگی‌های مشاهده‌شده در متاستازها شامل لبه‌های نامنظم، از بین رفتن ناف گره، کلسیفیکاسیون، نکروز، ضخامت قشری، الگوهای عروقی غیرطبیعی و… بود.

دقت تشخیصی

• روش متداول:

  • حساسیت: ۳۵.۲۹٪

  • ویژگی: ۹۶.۵۲٪

  • ارزش پیش‌بینی مثبت: ۸۸.۲۳٪

  • ارزش پیش‌بینی منفی: ۶۶.۸۶٪

• روش پیشرفته همراه با مانورهای گردنی:

  • حساسیت: ۹۷.۶۴٪

  • ویژگی: ۹۹.۱۳٪

  • ارزش پیش‌بینی مثبت: ۹۸.۸٪

  • ارزش پیش‌بینی منفی: ۹۸.۲۷٪

بحث

این مطالعه نشان داد که تصویربرداری داپلر پیشرفته همراه با مانورهای گردنی دقت بسیار بالایی در شناسایی متاستاز غدد لنفاوی مرکزی گردن دارد. در حالی‌که روش‌های تصویربرداری متداول در شناسایی متاستازهای ناحیه مرکزی به علت ساختار پیچیده و سایه‌سازی‌های صوتی ضعیف عمل می‌کنند، استفاده از داپلر پیشرفته توانست گره‌های متاستاتیک کوچک‌تری را نیز شناسایی کند.

مطالعه حاضر یکی از نخستین مطالعاتی است که به طور خاص نقش این تکنیک در شناسایی متاستازهای مرکزی پیش از عمل در PTC را بررسی کرده است. اگرچه نتایج نویدبخش هستند، محدودیت‌هایی نظیر وابستگی به اپراتور، طراحی تک‌مرکزی و حجم نمونه محدود وجود دارد که نیازمند تأیید بیشتر در مطالعات چندمرکزی است.

نتیجه‌گیری

استفاده از داپلر پیشرفته همراه با مانورهای گردنی می‌تواند در تشخیص زودهنگام و دقیق متاستازهای غدد لنفاوی مرکزی گردن نقش مؤثری ایفا کند. با توجه به دقت بالای این روش، احتمال کاهش برداشت پیشگیرانه غیرضروری غدد لنفاوی و عوارض ناشی از آن وجود دارد. انجام مطالعات وسیع‌تر با حجم نمونه بالا توصیه می‌شود.

دانلود مقاله: مقاله ارزش تشخیصی تصویربرداری داپلر پیشرفته