تصویربرداری پزشکی

تصویربرداری پزشکی

بسیاری از شما تاکنون به مراکز تصویربرداری پزشکی مراجعه کرده‌اید و از خدمات این مراکز استفاده کرده‌اید ولیکن برای برخی سوال این است که بین انواع تصویربرداری پزشکی چه تفاوتی وجود دارد، چرا پزشک ممکن است دو یا چند مدل از تصویربرداری را تجویز کند و لزوم آن چیست به همین دلیل برای آشنایی با این رشته تصویربرداری پزشکی تیراد تصمیم گرفت تا این مطلب را به معرفی فیلد تصویربرداری اختصاص دهد.

تفاوت در انواع تصویر برداری

تصویربرداری پزشکی شامل چندین تکنولوژی مختلف پزشکی است که به منظور مشاهده بدن انسان برای نظارت، تشخیص و یا درمان بیماری‌های پزشکی به کار می‌رود. هر کدام از انواع تصویربرداری اطلاعات متفاوتی درباره بدن می‌دهند و به همین دلیل پاسخی که یک پزشک از MRI شما دریافت می‌کند با پاسخی که از سونوگرافی می‌گیرد جنبه‌های متفاوتی از بدن و سلامتی شما را نشان می‌دهند و این همان دلیلی است که گاه لازم است تا پزشک از چندین نوع تصویربرداری استفاده و آن را تجویز کند.

انواع تصویربرداری پزشکی

سونوگرافی

تصویربرداری سونوگرافی از امواج صوتی با فرکانس بالا استفاده می‌کند تا تصاویری از درون بدن را تولید کند. این نوع تصویربرداری به این دلیل که تصویر بدن را در زمان واقعی نمایش می‌دهد می‌تواند برای مواردی مانند حرکت اعضای بدن و یا جریان خون در رگ‌ها نیز مورد استفاده واقع شود. این نوع تصویربرداری هیچ نوع اشعه یونیزه‌ای را وارد بدن نمی‌کند و عوارضی را برای بیمار ایجاد نمی‌کند.

برای انجام سونوگرافی یک پروپ (مبدل) بر روی پوست قرار گرفته و در نواحی مختلف حرکت داده می‌شود و هیچ دردی متوجه بیمار نمی‌شود.

ام آر آی MRI:

ام آر آی یا تصویربرداری تشدید مغناطیسی نیز یک روش برای ساخت تصاویر از داخل بدن است. اسکنر ام آر آی از امواج رادیویی و مغناطیسی برای ساخت تصاویر استفاده می‌کند. تصاویری که از ام آر آی به دست می‌آید عمدتاً از پروتون‌های معلق در آب و چربی بدن به دست می‌آید. این پروتون‌ها به دلیل تفاوت در میزان آب در مناطق مختلف بدن و اینکه روند آسیب رسانی در بیماری‌ها می‌تواند تأثیری بر این میزان داشته باشد تصاویر مختلفی ایجاد می‌کنند و همین مبنایی برای ام آر آی و تصویربرداری رزونانس می‌باشد.

در طول این تصویربرداری فرد بیمار می‌بایست به آرامی و بدون هیچ شیء فلزی (فلز می‌تواند بر روی امواج تداخل ایجاد کند و نه تنها در عمل تصویربرداری اختلال ایجاد می‌کند بلکه می‌تواند باعث آسیب رسیدن به بیمار شود) بر روی تخت مخصوص خوابیده و وارد دستگاه می‌شود. در این حالت بیمار می‌تواند در زمانی که اسکن قطع می‌شود تا حدود کمی حرکت کند ولی نه به شکلی که منطقه مورد نظر جا‌به‌جا شود. پس از آن اسکن انجام شده و بیمار به بیرون دستگاه هدایت می‌شود.

بسیاری از بیماری‌ها، ضایعات بدن، سرطان و روند توسعه آن و نیز تشخیص شرایط اعصاب و عضله توسط ام آر آی امکان پذیر است. در طول این تصویربرداری بیمار هیچ گونه دردی را حس نخواهد کرد.

اگر نیاز به ام آر آی با تزریق وجود داشته باشد پزشک داروی کنتراست را به روش وریدی تزریق می‌نماید و سپس شروع به تصویربرداری می‌کند.

تصویربرداری با اشعه ایکس

رادیوگرافی یا پرتونگاری اشعه ایکس از روش‌های تصویربرداری اعضای بدن است که به وسیله تابش اشعه ایکس انجام می‌پذیرد. این روش به دلیل میزان جذب اشعه ایکس در قسمت‌های مختلف بدن تصاویر را به شکل سیاه و سفید و خاکستری تشکیل می‌دهد. در تصویربرداری اشعه ایکس استخوان‌ها به دلیل بالاترین میزان جذب به رنگ سفید دیده می‌شوند و قسمت‌هایی مانند عضلات که میزان جذب پائین‌تری دارند خاکستری دیده می‌شوند. از این روش بیشتر برای تشخیص شکستگی استخوان‌ها و یا تشخیص برخی بیماری‌ها از جمله پنومونی یا ذات الریه و نرمی استخوان استفاده می‌شود.

اطلاعات بیشتر درباره رادیوگرافی در تصویربرداری پزشکی

رادیوگرافی در واقع یک واژه گسترده برای تصویر برداری از مناطق مختلف بدن است. این نوع تصویربرداری از تکنیک‌های اشعه ایکس، گاما و یا دیگر تابش‌ها برای تجسم اعضای داخلی بدن استفاده می‌کند.

رادیوگرافی همچنین ممکن است در مراحل درمانی پرتوگرافی نیز مورد استفاده قرار بگیرد.

رادیوگرافی یک روش غیر تهاجمی و بدون درد است که به طریق‌های مختلفی انجام می‌شود.

برخی انواع کاربردهای رادیوگرافی در پزشکی

فلوروسکوپی

فلوروسکوپی روشی است که امکان دیدن ارگان‌ها در حال حرکت را میسر می‌سازد. از این روش برای موقعیت‌هایی مانند حرکت مواد غذایی در حال بلع و حرکت در مجرای گوارشی استفاده می‌شود.

توموگرافی کامپیوتری یا سی تی اسکن

این روش که در فیزیک پزشکی و علوم تشخیصی کاربردهای فراوانی دارد بدن را به صورت لایه لایه اسکن می‌نماید. به همین دلیل اعضای داخلی بدن قابل مشاهده هستند، در این روش یک قطعه به صورت حلقه مانند در دستگاه به طور چرخشی در اطراف بیمار حرکت می‌کند و تصویر کامپیوتری به صورت مقطعی و برشی ایجاد می‌کند.

آنژیوگرافی

این یک روش تصویربرداری برای بررسی سیستم عروقی در قسمت‌های مختلف بدن از جمله قلب، مغز، کبد، ریه، رحم است که برای پروسه‌های تشخیصی مانند آمبولیزاسیون تومورهای پرعروق یا ترمیم تنگی‌های عروقی اندام‌ها استفاده می‌شود و در طی آن مواد کنتراست به داخل ورید تزریق می‌شود و از طریق یک کتتر کوچک (لوله بسیار باریک) با کمک بی‌حسی موضعی از درون یک رگ در قسمت ران‌ها وارد و به این ترتیب با کنترل رگ‌ها و مسیر خونرسانی به قلب و مغز صحت این سیستم‌ها بررسی می‌شود.

انواع دیگری از تصویر برداری نیز در سیستم پزشکی به کار گرفته می‌شود که هر کدام با هدف و مقاصد خاص پزشکی مورد بررسی قرار می‌گیرند، هدف از این مقاله تنها یک آشنایی مختصر با بحث تصویربرداری بود که در جواب سؤال برخی از دوستان که چرا پزشک چندین نوع تصویربرداری را ممکن است با هم تجویز نماید و تفاوت این‌ها در چیست آماده شده بود.

سونوگرافی و تصویربرداری تیراد

پیشرفت علم هر روز و هر روز امکانات بیشتری را برای یک پزشک محیا می‌کند، تا با اطمینان بالاتری به تشخیص و درمان بیماری بپردازد از این رو این روش‌ها نیز هر روزه در حال تغییر و به روزرسانی هستند و با کاربردهای بیشتر در خدمت بیماران قرار می‌گیرند. به طور مثال سیستم آنژیوگرافی که می‌تواند در درمان بیماری‌های عروقی و سکته‌های قلبی و مغزی به کار گرفته شود و یا سیستم‌های سونوگرافی برای درمان توده‌ها و انواع سرطان که در این سایت در قسمت خدمات توضیحات زیادی راجع به آن بیان شده است. تصویر برداری تیراد با انجام انواع خدمات تصویر برداری تخصصی در زمینه بیماری‌های تیروئید با کمک همین روش‌های تشخیصی توانسته است به ابداعات و موفقیت‌های بزرگی در درمان بیماری‌های تیروئید برسد و شما عزیزان می‌توانید جهت مشاوره با شماره‌های موسسه تماس بگیرید.

آیا این مطلب مفید بود؟ امتیاز بدهید.

[ratings]

دکتر حسین چگینی

دکتر حسین چگینی فلوشیپ فوق تخصصی رادیولوژی مداخله ای از دانشگاه تهران و متخصص رادیولوژی
موسس موسسه سونوگرافی و تصویربرداری تیراد
دارای گواهینامه نورورادیولوژی اروپا ESNR
عضو کمیته اینترونشن انجمن رادیولوژی ایران