کیست سینه چیست؟ انواع کیست سینه و علت بوجود آمدن کیست پستان

کیست های سینه کیسه های پر از مایع در داخل سینه هستند. آنها معمولاً غیر سرطانی (خوش خیم) هستند. ممکن است یک یا چند کیست سینه داشته باشید. کیست سینه اغلب شبیه انگور یا بادکنک پر از آب است، اما گاهی اوقات کیست سینه احساس سفتی می کند.

کیست های سینه نیازی به درمان ندارند مگر اینکه کیست بزرگ و دردناک یا ناراحت کننده باشد. در این حالت، تخلیه مایع از کیست سینه می تواند علائم را کاهش دهد.

اگرچه کیست‌های سینه در زنان در هر سنی یافت می شود، اما در زنان قبل از یائسگی، معمولاً زیر ۵۰ سال، شایع تر است. اما می توان آنها را در زنان در هر سنی مشاهده کرد. کیست های سینه نیز معمولاً در زنان یائسه که تحت درمان هورمونی قرار می گیرند، ایجاد می شود.

تعریف کلی  توده چیست؟

به هر بر آمدگی غیر معمول در سطح بدن توده می گوییم. این برآمدگی ها می توانند علت، علایم، شکل و همچنین جنس های مختلفی داشته باشند. برخی از آن ها می توانند ناشی از بیماری سرطان و برخی دیگر ناشی از جمع شدن موادی از بدن در آن ناحیه خاص باشند. مثلا، گاهی آب یا مایعات در نقطه خاصی از بدن جمع می شود و نوعی توده ایجاد می گردد. تعدادی از توده ها هم از ضربه و شاید تجمع چرک و عفونت ایجاد شده اند؛ اما در کل به تمامی این برآمدگی ها توده می گوییم.

منظور از توده سینه چیست؟

اگر این برآمدگی هایی که ذکر کردیم در سطح سینه یا پستان دیده شود، به آن ها توده پستان می گوییم. این برآمدگی ها یا همان توده سینه بیشتر به دو حالت کیست یا تومور هستند و خود تومور هم شامل تومور خوش‌خیم و بدخیم می باشد.

علائم کیست های سینه

گاهی به علت های مختلف در برخی از نواحی سینه، اجتماعی از مواد مثل چرک و مایع  مشاهده می شود که به آن کیست سینه می گویند. کیست های پستان معمولا برآمدگی هایی به شکل گرد یا بیضی با لبه های متفاوت هستند که خصوصیات زیر را دارند:

1. قرمز بودن اطراف و مرکز آن ناحیه
2. متورم بودن
3. وجود جوش های سیاه رنگ
4. احساس درد که شایع‌ترین علامت است، خصوصا در هنگام لمس اطراف و مرکز ناحیه کیست
5. خروج ترشحات، که بسته به علت ایجاد کیست رنگ آن به شکل شیری، سبز یا زرد دیده می شود.
6. نسبت به تومور، سفتی کمتری دارد و به نظر می رسد ناحیه ای پر از آب وجود دارد یا به عبارتی حالتی شبیه به لمس دانه های انگور حس می شود.
7. امکان دارد در یک سینه باشد یا در هر دو پستان و یا در هر سینه چند عدد کیست وجود داشته باشد.
8. یکی از عوامل ایجاد کیست های سینه هورمون هایی مثل استروژن هستند، پس یکی از علایم مهم، کوچک شدن ناگهانی سایز پستان بعد از قاعدگی می‌باشد.
9. بزرگ شدن سینه، به علت حجم کیست و مسدود کردن کانال های ترشح شیر.

کیست پستان در چه سن و سالی بیشتر مشاهده می شود؟

بیشتر در خانم های قبل از سنین یائسگی، خصوصا در بازه ۵۰تا ۵۳سال دیده می شود. البته قابل ذکر است که کیست سینه خاص خانم ها نبوده و ممکن است در آقایان هم دیده شود ولی در خانم ها شایع تر است.

علل به وجود آمدن کیست های سینه چیست؟

کیست های پستان بیشتر ناشی از عوامل متابولیکی و هورمونی هستند و از مهم ترین هورمون های موثر می توان به استروژن اشاره کرد. یکی دیگر از عوامل ایجاد این بیماری، مسدود شدن کانال های شیری می باشد. در این مورد باید گفت هنگامی که قرار است شیر از سینه ترشح شود ابتدا به یک سری کانال هدایت شده و اگر این کانال ها مسدود شده باشند با جمع شدن شیر ایجاد کیست می شود.

آیا  پدید آمدن کیست های پستان در خانم ها نگران کننده است؟

لازم به ذکر است که تا وقتی این کیست های سینه ایجاد حس درد شدیدی  نکند، نیاز به درمان خاصی ندارند.

در چه افرادی ریسک مبتلا شدن به کیست سینه بالا می باشد؟

• افرادی که مدت زیادی شیر دهی نداشته اند.
• افرادی که قبل از سنین یائسگی مبتلا به چاقی بوده اند.
• افرادی که بیشتر در معرض برخورد با پرتوی ایکس هستند.
• افرادی که مبتلا به اختلال های هورمونی ناشی از تخمدان هستند.
• افرادی که رژیم ناسالمی دارند.
• افرادی که مصرف الکل و سیگار دارند.
• افرادی که سابقه کیست داشته اند.
• افرادی که در یک سینه کیست دارند معمولا در همان پستان و یا سینه دیگر خطر ابتلای بیشتری دارند.

کیست های پستان چگونه درمان می شوند؟

بستگی به شرایط بیمار برای درمان کیست های سینه راه های متفاوتی وجود دارد. با مراجعه به پزشک معالج و پس از بررسی های فیزیکی و ماموگرافی و یک سری آزمایش های بالینی، پزشک بهترین راه حل را پیشنهاد می کند.

راه هایی از قبیل:

1. درمان‌های خانگی و حمایتی
2. درمان‌های دارویی
3. درمان‌های تهاجمی مثل جراحی
4. درمان بر اساس جدیدترین متدهای غیر تهاجمی مانند روشRF

برای درمان‌های حمایتی کیست سینه باید چه کارهایی انجام داد؟

استفاده از سوتین مناسب و گشاد: گاهی بیمار طبق باورهای غلط عامیانه از سوتین‌های تنگ استفاده می‌کند که نه تنها راه مناسبی نیست بلکه باعث خستگی عضله پستان هم می‌شود. این کار نادرست مدت زمان بیماری را طولانی‌تر کرده و حتی باعث گسترش کیست می‌شود.

1. استفاده از کمپرس‌های سرد و گرم طبق دستور پزشک معالج
2. استفاده از روغن و عصاره‌های ضروری مثل روغن اسطوخودوس و روغن بابونه و کتان
3. ماساژ درمانی اصولی و منظم طبق دستور پزشک معالج
4. تنظیم کردن رژیم اصولی و منظم جهت بهبود کیست

ویتامین D و E در روند بهبود کیست پستان چه تأثیری دارند؟

لازم به ذکر است که ویتامین D تأثیر قابل توجه ای بر درمان و پیشگیری از سرطان دارد. البته این ویتامین به مقدار زیادی در غذاهای روزانه ما موجود می‌باشد اما به فرمی است که قابلیت جذب کمتری داشته و فرم قابل جذب آن از نوع D3 است. این ویتامین اثر فوق‌العاده‌ای بر سلول‌های ایمنی و تقویت آن‌ها داشته و همین امر باعث بهبود بهتر کیست و سرطان سینه می‌شود. اما درباره ویتامین E و تأثیر آن باید گفت که این ویتامین بر روی سلول‌های عصبی در ناحیه پستان اثر  گذاشته و آن‌ها را به احساس درد مقاوم می‌کند. در واقع ویتامین E بیشتر به عنوان مسکن برای کم کردن درد پستان استفاده می‌شود تا برای درمان.

توده های بدخیم (تومور) سینه

تومور دسته ای از توده های نامتعارف بدنی می باشد که درکل به دو دسته تقسیم می شود:

1. تومور های خوش‌خیم: نوعی سرطان است که معمولا درمان پذیری بالایی داشته و در بدن پخش نمی شوند.
2. تومور های بدخیم: نوع دوم سرطان است که خطرناک تر بوده و احتمال پخش شدن آن در بدن زیاد است. و به این علت معمولا درمان پذیری کمتری نسبت به تومور های خوش‌خیم دارد.

چگونه از روی ظاهر تومور می‌توان حدس زد که خوش‌خیم است یا بدخیم؟

تومورهای بدخیم معمولاً ظاهر نامتعارف‌تر و نامنظم‌تری نسبت به تومورهای خوش‌خیم دارند. به طور مثال در تومورهای بدخیم لبه‌های توده نامنظم است در حالی که در تومورهای خوش‌خیم نظم در لبه توده بیشتر دیده می‌شود. همچنین تومورهای بدخیم معمولاً تراکم بیشتری دارند و در هنگام لمس کردن توده سفت‌تر احساس می‌شوند. این در حالی است که در تومورهای خوش‌خیم این سفتی به علت تراکم سلولی کمتر، کمتر احساس می‌شود.

تست‌های غربالگری را باید در چه زمان هایی انجام داد؟

تست ماموگرافی در تشخیص توده‌های بدخیم سینه بسیار کمک کننده است، نکته ای که قابل توجه می باشد این است که اگر ماموگرافی به صورت منظم و در وقت خود صورت گیرد، می‌تواند سرطان پستان را در حدود ۲ سال قبل از شروع علائم تشخیص دهد. ولی بهتر است ماموگرافی قبل از ۴۰ سالگی انجام شود.

تومورهای پستان چگونه درمان می شوند؟

درمان انتخابی بر اساس نوع تومور و اندازه تومور متفاوت است، درمان‌هایی از قبیل جراحی، آر اف تیروئید، درمان‌های حمایتی، شیمی درمانی در صورت بدخیمی و هورمون درمانی روش‌هایی است که می توان بر پایه شرایط بیمار انتخاب و انجام داد. برای دانستن به روز ترین درمان‌های سرطان و کیست‌های سینه به مقاله سرطان پستان مراجعه کنید.

منابع :

دکتر حجت ابراهیمی نیک

دکتر حجت ابراهیمی نیک

فلوشیپ فوق تخصصی رادیولوژی مداخله ای ، متخصص رادیولوژی

عضو هیئت مدیره مرکز سونوگرافی تیراد

طی دوره های آموزشی در کشورهای چین، کره جنوبی، آلمان و ایتالیا در زمینه درمان بیماریهای تیروئید با کمک روشهای کمتر تهاجمی

اولین پزشک ایرانی که موفق به درمان توه های تیروئیدی به روش آر اف در ایران شدند