گریوز چیست؟ علائم، تشخیص و درمان قطعی بیماری گریوز

علائم بیماری گریوز

بیماری گریوز

بیماری گریوز یک اختلال سیستم ایمنی است که منجر به تولید بیش از حد هورمون های تیروئید (پرکاری تیروئید) می شود. اگرچه تعدادی از اختلالات ممکن است منجر به پرکاری تیروئید شود، بیماری گریوز یک علت شایع است.

هورمون‌های تیروئید بر بسیاری از سیستم‌های بدن تأثیر می‌گذارند، بنابراین علائم و نشانه‌های بیماری گریوز می‌تواند دامنه وسیعی داشته باشد. اگرچه بیماری گریوز ممکن است هر کسی را درگیر کند، اما در بین زنان و در افراد کمتر از ۴۰ سال شایع‌تر است.

هدف اصلی درمان کاهش میزان هورمون های تیروئیدی است که بدن تولید می کند و شدت علائم را کاهش می دهد. هورمون های تیروئید دمای بدن، ضربان قلب و متابولیسم را تنظیم می کنند. پرکاری تیروئید باعث مشکلاتی در اندام هایی مانند قلب و همچنین استخوان ها و ماهیچه ها می شود.

بیماری گریوز چیست؟

بیماری گریوز نوعی بیماری خودایمنی است که به غده تیروئید آسیب می رساند. این غده پروانه ای شکل در گردن هورمون هایی تولید می کند که نحوه استفاده بدن از انرژی (متابولیسم) را تنظیم می کند.

بیماری گریوز شایع ترین علت پرکاری تیروئید (غده تیروئید پرکار) است. افراد مبتلا به بیماری گریوز هورمون تیروئید بیش از حد تولید می کنند که می تواند به قلب و سایر اندام ها آسیب برساند. این بیماری نام خود را از رابرت گریوز، یک پزشک ایرلندی که برای اولین بار در دهه ۱۸۰۰ این بیماری را توصیف کرد، گرفته شده است.

بیماری گریوزعلائم بیماری گریوز

  • پرکاری تیروئید

گریوز شایعترین دلیل ایجاد پرکاری تیروئید است در نتیجه پرکاری تیروئید به عنوان اولین علامت در بیماری مورد بررسی قرار می گیرد، گرچه پرکاری تیروئید با علائم زیادی نمایان می شود:

علائم شایع در پرکاری تیروئید
  • عصبانیت و خلق و خوی تحریک پذیر
  • لرزش در انگشتان و یا در دست ها
  • حساس بودن به گرما
  • تعریق بیشتر و پوست مرطوب
  • کاهش وزن با وجود عدم کاهش اشتها و غذای معمول و یا حتی با اشتهای بیشتر
  • گواتر و بزرگ شدن غده تیروئید
  • تغییر در دوره عادت ماهیانه در خانم‌ها
  • مشکل در بارداری
  • حرکات مکرر روده و اسهال
  • ضربان قلب سریع و نامنظم

غلائم بیماری گریوز را بشناسید

 

  • بیماری ها و مشکلات چشمی در بیماری گریوز (افتالموپاتی)

تقریبا ۳۰% از افرادی که دچار بیماری گریوز می شوند با علائمی از قبیل قرمزی و بیرون زدگی چشم رو به رو می شوند، در این صورت التهاب و سایر تاثیرات سیستم ایمنی بدن بر روی ماهیچه ها و بافت های اطراف چشم ایجاد می شود و باعث قرمزی و مشکلات سوزش چشم می شود، علائم این نوع تیروئید چشمی عبارتند از:

  • برون چشمی
  • احساس درد و یا فشار در چشم
  • چشم‌های قرمز و متورم
  • حساسیت به نور
  • دوبینی
  • از دست دادن بینایی
  • بالارفتن پلک بالایی که دلیلی برای بیرون زدگی چشم نیز می شود.
  • به عقب کشیده شدن پلک ها

 

  • علائم پوستی (تیروئید درموپاتی)

از دیگر تاثیرات بیماری گریوز مشکلات پوستی است، بیماری گریوز می تواند باعث قرمز شدن و ضخیم شدن پوست شما در ناحیه ساق پا و یا قسمت بالایی پا شود، این حالت معمولا بدون درد است ولی در برخی افراد می تواند با درد نیز همراه شود.

چرا بیماری گریوز اتفاق می افتد؟

بیماری گریوز زمانی ایجاد می شود که بنا به دلایل ناشناخته سیستم ایمنی بدن به غده تیروئید به چشم یک مهاجم نگاه کرده و به مقابله با آن می پردازد.

همانطور که گفته شد سیستم ایمنی بدن به طور طبیعی آنتی بادی هایی را تولید می کند که در واقع با هدف از بین رفتن ویروس‌ها و باکتری ها به کار می روند. غده هیپوفیز هورمونی به نام TSH تولید می کند که به طور معمول تولید هورمون تیروئید را کنترل می کند، در بیماری گریوز آنتی بادی TRAb مانند هورمون تنظیم کننده TSH عمل می کند و به این ترتیب باعث افزایش عملکرد تیروئید و تولید هورمون بیشتر تیروئید و هایپرتیروئیدی می شود.

گریوز به صورت هیپرپلازی سلول‌های تیروئیدی تظاهر پیدا می‌کند به این معنی که سلول‌های تولید کننده هورمون تیروئید افزایش پیدا می کنند که این موضوع و همین طور افزایش عملکرد تیروئید به تدریج در غالب بزرگ شدن غده و گواتر خودنمایی می‌کند.

عوامل زمینه ساز و یا ریسک فاکتورهای بیماری گریوز کدامند؟

در مورد بیماری گریوز باید گفت هر شخصی امکان و احتمال ابتلای به آن را دارد ولی برخی عوامل هستند که می‌توانند به عنوان ریسک فاکتور و عواملی که به نفع ایجاد این بیماری هستند و خطر آن را بیشتر می کنند در نظر گرفته شوند این عوامل عبارتند از:

  • سابقه خانوادگی

این بیماری در کسانی که سوابق خانوادگی آن را داشته‌اند بیشتر نمود می‌کند از این بابت ممکن است ژن و یا ژن هایی در ایجاد زمینه برای آن دخیل بوده باشند و باعث شوند فرد بیشتر در معرض خطر قرار بگیرد.

  • جنسیت

بیماری گریوز در خانم‌ها بیشتر از آقایان ظهور می کند.

  • سن

افراد زیر چهل سال در خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری گریوز هستند.

  • وجود سایر بیماری‌های خودایمنی مانند آرتریت و دیابت نوع یک

آمار نشان می‌دهد افرادی که در سوابق آنها بیماری‌های خود ایمنی مانند دیابت نوع یک و یا آرتیریت وجود دارد احتمال بیشتری در ابتلا به این بیماری تیروئید دارند.

  • استرس های عاطفی و یا فیزیکی

در افرادی که زمینه های ژنتیکی حساس در مورد این بیماری دارند وجود یک استرس عاطفی و یا یک ضربه فیزیکی می تواند بهانه ای برای شروع این بیماری شود.

  • بارداری

در زنان مستعد نسبت به گریوز بارداری می تواند زمینه سازی برای این بیماری باشد.

  • سیگار کشیدن

سیگار کشیدن می تواند سیستم ایمنی بدن را تحت الشعاع قرار داده و آن را ضعیف کند و یک علامت خطر برای افراد مستعد گریوز خواهد بود.

عوارض بیشتر بیماری گریوز

  • دوران بارداری خطرزا

این بیماری در دوران باراری می تواند باعث سقط جنین، زایمان زودرس، ایجاد اختلال در عملکرد تیروئید جنین، نارسایی قلبی در مادر و یا پره اکلامپسی (فشار خون بالا در حاملگی) شود که عواملی خطرناک و جدی محسوب می شوند.

  • مشکلات قلبی

عدم درمان گریوز باعث می شود که قلب بیمار دچار اختلالات در ریتم و سرعت و شدت ضربان باشد و توانایی کافی برای پمپاژ خون کافی نداشته باشد.

  • طوفان تیروئیدی

بیماری نادر و خطرناک که می تواند منجر به فوت ناگهانی بیمار نیز شود، طی آن بیمار با علائمی مانند تهوع، استفراغ، بی حالی، تشنج، ضربان شدید قلب مواجه می شود.

  • استخوان‌های ضعیف و شکننده

پوکی استخوان و شکننده بودن آن نیز می‌تواند یکی از عوارض مربوط به بیماری‌های این چنینی در تیروئید (بیماری‌های موجب پرکاری تیروئید) باشد.

تشخیص بیماری گریوز

زمانی که برای تشخیص به پزشک مراجعه می کنید ابتدا معاینات بالینی اولیه انجام می شود و احتمال پرکاری تیروئید با وجود علائم آن بررسی می شود، در صورتی که علائم پرکاری وجود داشته باشد با آزمایش تیروئید و سنجش سطح هورمون های T3،T4 و TSH تشخیص نهایی پرکاری داده می شود، میزان این هورمون‌ها در گریوز افزایش می یابد، برای تشخیص بیماری گریوز پزشک به بررسی علائم ثانویه آن شامل آرتیریت روماتوئید، کم خونی خطرناک، مشکلات پوستی مانند ویتیلیگو یا مشکلات چشمی مانند بیرون زدگی چشم می پردازد .

به طور معمول تشخیص قطعی گریوز با انجام تست TRAb که از طریق آزمایش خون انجام می شود نهایی می شود وجود این آنتی بادی در بدن نشان دهنده گریوز است، ولی اگر پزشک علائمی از گریوز را دریابد و آزمایش خون آن را تصدیق نکند آزمایش جذب ید رادیواکتیو (RAIU) انجام می شود، همین طور سونوگرافی نیز می تواند در تشخیص این بیماری کمک کننده باشد.

درمان بیماری گریوز

در درمان این بیماری در درجه اول از داروهای بنابلوکر از جمله پروپرانولول برای کاهش علائم پرکاری تیروئید استفاده می شود این دارو می تواند ضربان قلب را کنترل کند و افزایش ضربان ناشی از پرکاری تیروئید را جبران کند، دوز مصرفی روزانه آن بسته به شرایط بیمار و تا ۴۰ میلی گرم روزانه می باشد که البته حتما بایست توسط پزشک تجویز شود و همچنین این نوع دارو برای مبتلایان به آسم کاربرد ندارد البته این داروها پرکاری تیروئید را درمان نمی کنند بلکه در کنترل پرکاری موثرند.

داروهای ضد تیروئید

گزینه های درمانی بعدی مورد استفاده داروهای ضد تیروئید هستند، داروهایی از جمله پروپیل تیواوراسیل و متیمازول که هر کدام بسته به شرایط بیمار مصرف می شوند، داروی پروپیل تیواوراسیل به دلیل عوارض کمتر بر روی جنین در زمان بارداری می تواند مورد استفاده قرار بگیرد، درمان‌هایی از جمله جراحی و ید رادیواکتیو نیز برای درمان گریوز به کار گرفته می شوند که البته در مورد زنان باردار متفاوت است.

در درمان گریوز اگر داروی متیمازول انتخاب شود و بعد از ۱۲ الی ۱۸ ماه آزمایشات نشان دهنده کاهش TSH و TRAb باشد می توان درمان را قطع کرد اگر سطح آنتی بادی بالا بماند شانس درمان کم می شود و باید داروهای ضد تیروئیدی ادامه پیدا کند.

جراحی و ید رادیواکتیو

از درمان‌های یدرادیواکتیو و جراحی نیز برای درمان استفاده می شود ولیکن شواهدی دال بر این موضوع وجود دارد که درمان ید رادیواکتیو ممکن است علائم چشمی گریوز را افزایش دهد، به همین دلیل در بیمارانی با علائم چشمی شدید از این روش استفاده نمی شود، احتمال کم کاری تیروئید نیز پس از روش‌های جراحی و ید رادیواکتیو هست و در مواردی پزشک ناگزیر از انتخاب این روش ها است.

آر اف و ماکروویو

در نهایت اگر بیماری گریوز و یا پرکاری تیروئید به دنبال ایجاد ندول‌های سمی یا پرکار ایجاد شده باشند روش های کمتر تهاجمی آر اف و ماکروویو بسیار کمک کننده هستند و در این روش ها با کمک یک سوزن باریک و در حالتی که بیمار هوشیار است ولی بی حسی موضعی دریافت کرده امواج ماکروویو و آر اف به ندول پرکار تابانیده و بدون آسیب به بافت پارانشیم تیروئید ندول از بین می رود، این روش چند سالی است که در کشور ما و توسط پزشکان فوق تخصص انجام می شود و نتایج بسیار عالی در بر داشته است، برای اطلاع بیشتر از چگونگی این روش‌ها می توانید به مقاله آر اف تیروئید مراجعه کنید.

آیا بیماری گریور درمان قطعی دارد؟

در درمان بیماری گریوز اولین هدف این است که سطح هورمون تیروئید را پائین بیاوریم تا علائم پرکاری تیروئید حذف شوند، این درمان شامل روشی است که مانع تولید هورمون تیروئید توسط غده شوند.

روش‌های درمانی مانند ید رادیواکتیو، جراحی و همچنین در صورتی که پرکاری همراه با وجود توده تیروئید ایجاد شده باشد درمان‌های آراف و ماکروویو قابل انجام خواهد بود. در این مورد می توانید به توضیحات پزشک مرکز که در رابطه با بیماری گریوز و پرکاری تیروئید آورده شده گوش کنید.

 

۲.۵ / ۵. ۴

به عنوان اولین نفر رای دهید!

اشتراک گذاری
نوشتهٔ پیشین
فیلم نمونه برداری از گره تیروئید
نوشتهٔ بعدی
آزمایش تیروئید و آزمایش tsh چیست؟ خواندن جواب آزمایش تیروئید نرمال

۸ دیدگاه. دیدگاه تازه ای بنویسید

  • بهنام چ
    1402/12/10 10:13 ق.ظ

    با سلام و احترام
    بنده ۴۹سالمه حدودیک ماهی هست که دارای علائم پرکاری تیرویید.بی حوصلگی کاهی تپش قلب کم تحملی گرگرفتگی کاهش وزن .کم خوابی و… شدم.ازمایش دادم و شروع به خوردن متی مازول نمودم الان با خوردن متی مازول علائم بالا تقریبا بر طرف شده .
    حدود چند سالیه که مصرف مواد غذایی خیلی تند را دارم ایا ممکنه دلیل این بیماری در من این عادت غذایی باشه؟
    و
    یا مراجعه به دندانپزشک و تزریق لیدوکایین جهت ترمیم و‌کشیدن باشه؟
    ممنونم که پاسخ بدید.

    پاسخ
  • گولاله فیضی از سنندج
    1402/04/15 0:29 ق.ظ

    باسلام من ۳۹ سالمه دچار بیماری تیرویید پرکار سمی گره دار شدم گریوز دارم که توی سونوگرافی تشخیص شون هاشیموتو مزمن شدم به نظرتون باید جراحی کنم یا خیر؟؟؟

    پاسخ
    • تصمیم در مورد جراحی در صورت بیماری تیروئید پرکار سمی گره‌دار، باید توسط پزشک متخصص تیروئید شما اتخاذ شود. پزشک شما با بررسی جامع تاریخچه بالینی، نتایج آزمایشات و تصاویر تشخیصی (شامل سونوگرافی و سایر تست‌های تصویربرداری) بهترین راهکار درمانی را برای شما تعیین خواهد کرد.

      علاوه بر سونوگرافی، تعیین وضعیت بیماری تیروئید پرکار سمی گره‌دار نیازمند ارزیابی دقیق توسط پزشک است. این شامل بررسی سایر آزمایشات تیروئید مانند سطح هورمون‌های تیروئید، اسکن تیروئید، بیوپسی سوختگی و بررسی علائم و عوارضی است که شما تجربه می‌کنید.

      با توجه به تشخیص هاشیموتو مزمن و وجود گریوز، ممکن است پزشک شما جراحی را به عنوان یکی از راهکارهای درمانی در نظر بگیرد. اما تصمیم نهایی در مورد نیاز به جراحی بر اساس وضعیت شما، بار سوابق درمانی و سایر عوامل مربوطه باید توسط پزشک تیروئید شما گرفته شود.

      پیشنهاد می‌شود که با پزشک خود در مورد نتایج تست‌ها و تشخیص ها صحبت کرده و سوالات و نگرانی‌های خود را با او در میان بگذارید تا بتواند به شما توضیحات کامل و مشاوره لازم را درباره گزینه‌های درمانی مناسب برای شما ارائه دهد.

      پاسخ
  • ناشناس
    1401/10/25 12:03 ب.ظ

    مولایی هستم من پرکاری تیرعید دارم بسیار استرس واظطراب دارم آیا به تیروعید ربطی داره

    پاسخ
  • ناشناس
    1400/11/18 4:39 ب.ظ

    سلام
    Result 1.1
    UnitزدهPlU/ml
    MethodزدهCLIA
    Normal Rangeزده۵ – ۳ .۰

    پاسخ
  • من ۲۹سالمه من تپش قلب داشتم دکتر برام از مایش تیرویید نوشت.تیرویید من۳.۷استایا من تیرویید دارم کم کار است یا پرکار

    پاسخ
  • ۳۸ ساله هستم یک ندول سمت چپ دارم وبرامدگی سمت چپ گردن.ازمایشات کارکردتیروئیدسمت راست رانرمال جواب داده اماسمت چپ هیچگونه کارکردی نداردودکتربرای نمونه برداری پیشنهاد داده میخواستم بدونم اگه نمونه برداری انجام ندم چه اتفاقی میفته.امکان داره باداروخوب بشه وجراحی انجام نگیره

    پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.